Η στέβια είναι ένα βότανο της οικογένειας των compositae, αυτοφυές της Βραζιλίας και της Παραγουάης. Είναι πολυετές, ποώδες φυτό ύψους μέχρι 60 εκατοστά αλλά καλλιεργείται ώς ετήσιο και σε διάφορες πιο ψυχρές περιοχές του κόσμου. Τα άνθη είναι χρώματος λευκού και αναπτύσσονται σε ταξιανθίες. Γονιμοποιούνται με σταυρεπικονίαση με την βοήθεια εντόμων. Οι βλαστοί είναι τρυφεροί αρχικά και στην συνέχεια γίνονται ημιξυλώδεις. Τα φύλλα είναι μικρά, μήκους 5 εκατοστών αν και υπάρχουν και μεγαλόφυλλες ποικιλίες.
Χρήσεις και προιόντα. Η στέβια είναι αρκετά γνωστό φυτό σε αρκετές περιοχές της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής και χρησιμοποιείται ως γλυκαντική ουσία σε διάφορα τρόφιμα και αναψυκτικά. Επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αφέψημα ή σε σαλάτες ως φρέσκια ή αποξηραμένη.
Καλλιέργεια.
Η στέβια αναπτύσσεται σε υποτροπικά και υγρά κλίματα με ύψος βροχής πάνω από 800 χιλιοστά το έτος ενώ προτιμά τα καλά αποστραγγιζόμενα αμμώδη ή αμμοαργιλώδη εδάφη. Ως προς την αντίδραση, καταλληλότερα εδάφη θεωρούνται τα ελαφρώς όξινα ενώ δεν ανέχεται τα αλατούχα εδάφη. Αναπτύσσεται σε θερμοκρασία απο 15-30ο C, και δεν αντέχει τις χαμηλές θερμοκρασίες. Για αυτό το λόγο, στην χώρα μας η σπορά θα πρέπει να γίνεται σε σπορεία νωρίς την άνοιξη και η μεταφύτευση θα πρέπει να γίνει μετα την παρέλευση των τελευταίων αναμενόμενων παγετών. Πολλαπλασιάζεται με χρήση μοσχευμάτων στελεχών ή φύλλων του φυτού καθώς και με σπόρο όπου αποτελεί και την πιο φθηνή μέθοδο. Στην περίπτωση καλλιέργειας για την παραγωγή φύλλων, κρίνεται απαραίτητος ο συνεχής φωτισμός ώστε να αποφευχθεί η πρώιμη άνθηση. Η μεταφύτευση γίνεται νωρίς την άνοιξη ανάλογα με τις κλιματικές συνθήκες. Πριν τη φύτευση στο χωράφι, θα πρέπει να έχει προηγηθεί όργωμα του εδάφους και 1 με 2 κατεργασίες με δίσκο ή φρέζα ώστε να γίνει λεία κλίνη. Καλό επίσης είναι να έχει προηγηθεί βασική λίπανση με 6-24-24 σε ποσότητα 10 κιλά ανά στρέμμα καθώς και με προσθήκη 14 κιλών ουρίας. Η στέβια αποδίδει επίσης καλά άν γίνει ενσωμάτωση κοπριάς και λίπανση ανάλογα με τις ανάγκες των κατά τόπους εδαφών.
Όσον αφορά την άρδευση, σε περιοχές όπου το ύψος βροχής δεν φθάνει τα 700 χιλιοστά ανά έτος, απαιτείται άρδευση η οποία θα πρέπει να είναι και συχνή, ιδιαίτερα όταν οι άκρες των βλαστών αρχίζουν και γέρνουν.
Η ζιζανιοκτονία συνίσταται να γίνεται, επαναλαμβανόμενα, με την χρήση μηχανικών μέσων. Μπορεί επίσης να εφαρμοστεί συμπληρωματική καταπολέμηση με βοτάνισμα ή ζιζανιοκτόνα.
Συγκομιδή. Γίνεται εξολοκλήρου είτε των φύλλων μόνο πριν την άνθηση με τα χέρια ή με μηχανικά μέσα, είτε ολόκληρου του φυτού. Ο χρόνος συγκομιδής εξαρτάται από την ποικιλία, το γεωγραφικό πλάτος και την καλλιεργητική περιόδο. Γενικά η συγκομιδή γίνεται το φθινόπωρο όταν τα φυτά είναι 40 -60 εκατοστά ύψος. Η βέλτιστη απόδοση καθώς και η καλύτερη ποιότητα και ποσότητα στεβιοσίδης, επιτυγχάνεται λίγο πρίν απο την άνθηση. Σε έρευνα που πραγματοποιηθήκε στον Καναδά, βρέθηκε οτι δείγμα φύλλων που ελήφθη κατα την βέλτιστη περίοδο συγκομιδής είχε δυνατότητα απόδοσης 285 κιλών άνα στρέμμα σε ξηρά φύλλα. Σε πειράματα που πραγματοποιήθηκαν στην Ελλάδα, οι αποδόσεις σε ξηρά φύλλα, φθάνουν μέχρι και τα 500 κιλά ανά στρέμμα.
Ξήρανση. Η αποξήρανση των ξυλοποιημένων μίσχων καθώς και των πράσινων φύλλων ολοκληρώνεται αμέσως μετά την συγκομιδή με την χρήση κλιβάνου ή και με έκθεση στον ήλιο οπότε και επιτυγχάνεται η καλύτερη ποιότητα. Εκτιμάται οτι μία ποσότητα χλωρής μάζας 2150 κιλά άνα στρέμμα, αποδίδει έως 600 κιλά άνα στρέμμα ξηρού βάρους.
Η καλλιέργεια της στέβιας στην Ελλάδα. Η καλλιέργεια της στέβιας μπορεί να αποτελέσει μία εναλλακτική λύση σε διάφορες καπνοπαραγωγικές περιοχές της Ελλάδας αφού απαιτεί παρόμοιους χειρισμούς με την καλλιέργεια του καπνού. Επίσης, πειράματα έχουν δείξει οτι αποδίδει πάνω απο 200 κιλά ανά στρέμμα σε ξηρά φύλλα σε διάφορες περιοχές της χώρας, απόδοση η οποία θεωρείται το όριο για να είναι οικονομική βιώσιμη η καλλιέργεια.
Πηγή. Υπουργείο Γεωργίας
