Σαν μια ένδειξη βρετανικού φλέγματος, από όλα τα αγάλματα που μετέφερε ο Έλγιν στην Αγγλία, το Βρετανικό Μουσείο επέλεξε την μορφή του Ιλισού να βγει πρώτη φορά από την αίθουσα και να πάει στην Ρωσία.
Επιχείρημα υπέρ μας, λένε πολλοί, για τον τρόπο που διαχειρίζονται δικά μας «σύμβολα». Πρόκληση λένε οι πιο ζωηροί. Δηλώσεις κι ο πρωθυπουργός.
Πού είναι το κράτος να ασχοληθεί με όσους δεν θέλουν να σωθούν;
Όμως η σημερινή πραγματικότητα του Ιλισού είναι πιο εύγλωττη και μοιάζει να γίνεται η «γλώσσα» της κατανοητή στα Αγγλικά. Την άκουσαν οι Βρετανοί και μας την έτριψαν στη μούρη. Μια Αθήνα με μπαζωμένα ποτάμια, που πλημμυρίζουν και πνίγουν κόσμο, και παρασέρνουν κάδους, αυτοκίνητα, θέλει να παραστήσει την όμορφη.
Περίσκεψη έπρεπε να μας φέρει ο άτυπος συμβολισμός της ενέργειας. Ο Ιλισσός είναι μαζί με άλλα ποτάμια της Αθήνας θαμμένος. Σαν αρχαίο, που αρνηθήκαμε να το βλέπουμε, το θάψαμε για να κάνουμε δρόμους από πάνω. Ζητάμε τον συμβολικό του όμορφο θεό αλλά αρνούμαστε τον πραγματικό. Όπως κάνουμε πάντα. Μαγνητιζόμαστε από σύμβολα και ιδέες και αρνούμαστε να δούμε την πραγματικότητα. Κι όταν η πραγματικότητα πλημμυρίζει και φουσκώνει και δεν πάει άλλο δεν φταίμε εμείς που την αγνοήσαμε αλλά κάποια οργισμένη θεά – φύση που εκδικείται. Σαν χωρικοί δωδεκαθεϊστές που δεν καλοξέρουν τα της αρχαίας θρησκείας και μένουν στην άγνοια και την δεισιδαιμονία.
Κοροϊδευτικά το Βρετανικό Μουσείο, σαν να λέει «Δεν κοιτάτε τα χάλια σας, μου θέλετε και αρχαία». Σαν Τουρκοκρατούμενοι εμείς, μαστιζόμενοι ακόμα από ρουσφέτια, καθόμαστε και κοιτάμε τις μεγάλες δυνάμεις, αμαρτωλές κι αυτές φυσικά, να αλληλοδανείζονται τα αρχαία στολίδια.
Κι αντί να αποκαταστήσουμε το κύρος ενός σοβαρού κράτους που έχει Ιστορία – σημείο αναφοράς για τον Δυτικό πολιτισμό, (το ίδιο το άγαλμα του Ιλισού επηρέασε παλιούς, μεγάλους ζωγράφους) με ορθολογισμό, εκσυγχρονισμό, νόμο, δύναμη, εμείς«αμαρτήσαμε», γίναμε «ζήτουλες για το παιδί μας», τον Ιλισό.