Ο διακαής πόθος των επαρχιωτών που θέλουν να φύγουν μόνιμα στην Αθήνα για «ένα θέατρο, αδερφέ», είναι φυσικά μία φενάκη, στην περίπτωση βέβαια που το θέατρο οριστεί ως μία ευρύτερη έννοια, η οποία περιλαμβάνει την ψυχική και την πνευματική διασκέδαση, έστω την ελάχιστη απόδραση από την καθημερινότητα ή την ολιγιστία δήθεν της επαρχιακής διαβίωσης. Διότι: Μόλις τρία τέταρτα της ώρας, μπορεί και λιγότερο, χρειάζονται για να βρεθεί κανείς από την κεντρική πλατεία του Αγρινίου σε βουνό ή θάλασσα και να παρακολουθήσει δωρεάν το μεγάλο θέατρο της φύσης. Ναι, καταφύγαμε στον Λούρο για να παρακολουθήσουμε την γιγάντια θεατρική παράσταση των πουλιών με σκηνικό τις αχανείς υδάτινες επιφάνειες, πλάι στις εκβολές του πάλαι ποτέ θεού Αχελώου.
Βρίσκεσαι από ένα καπρίτσιο ή από μία πρόσκληση ενός φίλου στην περιοχή του Λούρου, αγναντεύεις το αχανές των υδάτινων επιφανειών που διακόπτονται από λουρίδες στεριάς και αναρωτιέσαι, κατά πρώτον, για την πραγματική έννοια του χρόνου. Μα, ναι, είναι περίεργο αυτό, μόλις βγεις έξω από το δίχτυ των πολυκατοικιών και όταν θα σβήσει ο αχός της πόλης στο αυτί, αλλάζει μεμιάς η αίσθηση του χρόνου. Κυλάει αλλιώς. Σα να παρατείνεται. Σα να μεγεθύνεται, σα να ογκούται και να γίνεται διπλάσιος, σα να διπλασιάζεται η ζωή.
Η επιστημονική πληροφορία ότι ο χρόνος στο Σύμπαν έχει άλλη διάσταση, ότι δηλαδή «χίλια έτη ως η ημέρα η χθες», έξω από τα αστικά κέντρα, στην ύπαιθρο, αποχτά αισθητά, σχεδόν χειροπιαστά, μια διαφορετική έννοια: Λες, ότι δεν είναι ανάγκη να ταξιδέψει κανείς στ’ αστέρια για να επιμηκύνει τον χρόνο της ζωής εισερχόμενος σε μιαν άλλη διάσταση του χρόνου. Λες, ότι ακόμα και η πληροφορία της Βίβλου ότι για τον Θεό τα χίλια χρόνια μοιάζουν με την χθεσινή μέρα, δε μπορεί, ε, είναι μια επιστημονική αποκαλυπτική πληροφορία.
Τίνος;
Ίσως ενός πολιτισμού που έχει χαθεί και τα ίχνη του μένουν στους μύθους. Ας έχουμε τότε μια πειραματική επιβεβαίωση. Τι να κάνουμε; Ας κάνουμε ένα μικρό, ένα ολιγόωρο γήινο ταξίδι έξω από τον αστικό ιστό που, φαίνεται, περιορίζει, αν δεν σμικραίνει, τον χρόνο, άρα και τη ζωή. Αρκεί να βρεθεί κανείς για λίγο στην ύπαιθρο, ν’ αγναντέψει τον ορίζοντα και ό,τι διαδραματίζεται με φυσικό τρόπο μέσα σ’ αυτόν, για να θρυμματίσει εντός όλους εκείνους τους θρόμβους που εγκαταστάθηκαν στις φλέβες και παρεμποδίζουν την κυκλοφορία του πνευματικού αίματος ή την επαναφορά της συλλογικής μνήμης.
Η πληροφορία ότι αυτό τον καιρό ξεκουράζονται στον Λούρο κύκνοι, πελεκάνοι και φλαμίγκος έδινε το ιδιαίτερο εκείνο κίνητρο να διασπάσει κανείς τον καθημερινό κλοιό του και να διαφύγει στον ορίζοντα. Είπαμε να επισκεφθούμε το Βασίλειο των πουλιών βάζοντας έτσι μια κουταλιά του γλυκού παραμύθι σ’ ένα φλιτζάνι φωτογραφικής αναίδειας. Γιατί αυτό το «αναίδειας»;
Μα, επειδή κάθε απόπειρα ν’ απαθανατίσεις φωτογραφικά ένα περιστατικό στην Φύση, τι άλλο είναι από μια αλαζονική συμπεριφορά του ανθρώπου απέναντι στην ουσία της ύπαρξης; Δημιουργείς μια αυταπάτη στον κόσμο βάζοντας μία λεζάντα ή λέγοντας «να η ομορφιά».
Και φυσικά δεν είναι ΑΥΤΗ η ομορφιά. Δεν είναι αυτή που θ’ απεικονίσει στην φωτογραφία του όχι ο φίλος Βασίλης Μυλωνάς, αλλά ο καλύτερος φωτογράφος του «Νάσιοναλ Τζεογράφικ». Ομορφιά στη Φύση είναι ολόκληρος ο ατελείωτος εκείνος χρόνος που απαιτήθηκε για να γεννηθούν και να πάρουν μορφή οι κύκνοι, τα βουταλίδια, οι τσικνιάδες, οι ασημόγλαροι, τα γεράκια. Βεβαίως και τα άγρια άλογα του Λούρου. Είναι οι αμέτρητοι εκείνοι αιώνες που πέρασαν για να σχηματιστεί αυτός ο τόπος και να προσαρμοστούν σε αυτόν τα πουλιά και τα ζώα.
Κάθεσαι εκστατικός μπροστά στην κοινότητα των χιλιάδων φλαμίγκος, των Φοινικόπτερων, όπως τα λένεοι Έλληνες, λογίζεσαι την καταγωγή των ειδών ως ανεπίσημος Δαρβίνος και λες: Μα πώς είναι δυνατόν να είναι ωραίες όλες οι μορφές που έφτιαξε η Φύση, όποιο σχήμα κι αν έχουν, τι φταίει και είναι άσχημες οι μορφές που ζωγραφίζουν οι άνθρωποι;
Και ύστερα έρχεται ο νους σε πολύ πιο πεζά πράγματα, όπως για παράδειγμα ότι ο βιότοπος του Λούρου προστατεύεται από την Διεθνή Συνθήκη Ramsar. Όμως αυτό δεν εμπόδισε μερικές εκατοντάδες νεοελλήνων να υπερασπίζονται το αυθαίρετό τους στην παραλία ονομάζοντάς το μάλιστα υποκριτικά και «πελάδα» προσβάλλοντας ανερυθρίαστα τους ταπεινούς εκείνους ψαράδες που έχτιζαν κάποτε ξύλινα ψαροκάλυβα πάνω σε πασσάλους για να μπορούν ν’ ανταπεξέλθουν στις πολλές ώρες δουλειάς στη Λιμνοθάλασσα.
Ποιες πελάδες χρειάζονται σήμερα οι δικαστικοί, οι γιατροί και οι δικηγόροι στο Λούρο; Αρκεί το άλλοθι της «πελάδας» για να πείθονται οι πολιτικοί ότι εδώ μπορεί να γίνει ένας παραδοσιακός οικισμός με τις τσιμεντένιες βίλες των κονομημένων;
Λοιπόν, στο Βασίλειο των πουλιών δεν θα μπορούσε να λείψει αυτή η δολιότητα και ο γνωστός ωφελιμισμός των ανθρώπων. Όμως αυτό είναι μια άλλη πονεμένη ιστορία. Στο φωτογραφικό ρεπορτάζ που δημοσιεύουμε σ’ αυτό το τεύχος του «ΑγοράΖην», παραμερίστε αυτή την συγκεκριμένη ανθρώπινη αλητεία (μια αλητεία που επιβραβεύεται διαχρονικά από την πολιτική αγυρτεία) για ν’ απολαύσετε ανεμπόδιστα λίγα έστω από τα φωτογραφικά θέματα που επιλέξαμε, ώστε να στοιχειοθετηθεί και στο δικό σας «εντός» το βασίλειο.
Φωτογραφίες: Βασίλης Μυλωνάς
Δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στο περιοδικό «ΑγοράΖην» (τ. 30 – Φεβρουάριος 2008)
