«Ερμηνευτική ανάγνωση» τού λογοτεχνικού βιβλίου στη «Λέσχη Ανάγνωσης» του Δήμου Αγρινιέων. Αγρίνιον 27 – 2 – 2013
Δρ Ιωάννης Γ. Νεραντζής
Το σημερινό αφιέρωμα είναι το δεύτερο που γίνεται στη μνήμη του λογοτέχνη Πέτρου Δήμα (1917 – 2005). Το πρώτο έγινε το 2006, με τη συμπλήρωση ενός έτους από τον θάνατό του, οργανωμένο από τον «Φιλολογικό και Λογοτεχνικό Όμιλο ‘‘Κώστας Χατζόπουλος’’», και με Εισηγητές, για το έργο του Πέτρου Δήμα, τους πανεπιστημιακούς καθηγητές, Κώστα Στεργιόπουλο, Χρήστο Τζούλη και Θανάση Παλιούρα.
Πρώτη υποχρέωσή μας να αναγνώσουμε πρώτα ένα μικρό βιογραφικό μιας μεγάλης μορφής: «Ο Πέτρος Δήμας γεννήθηκε στις 18 – 3 – 1917 στο Αγρίνιο, όπου και πέθανε το 2005. Σπούδασε Νομικά στην Αθήνα, αλλά δεν άσκησε επάγγελμα νομικού. Για ένα μακρύ χρονικό διάστημα ήταν διευθυντής στο Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αγρινίου. Ασχολήθηκε από τα νεανικά του χρόνια με την ποίηση και την πεζογραφία. Ποιήματά του δημοσιεύτηκαν σε πολλά περιοδικά. Το 1940 κυκλοφόρησε το έργο του «Στη βορινή πλαγιά της Κυρά Βγένας». Το 1944 τα «Δέκα μικρά ποιήματα», αργότερα (1957) οι μεταφράσεις ποιημάτων του Φράνσις Ζαμ, τα «παλιά χαρτιά» το 1959, ενώ ακολούθησαν μεταφράσεις ποιημάτων της Ντίκινσον, του Ομάρ Καγιάμ, του Χιμένεθ και άλλων. Μερικές από τις καλλίτερες μεταφράσεις του δημοσιεύτηκαν και στο Αγρινιώτικο περιοδικό, «Διαλεκτική». Πρόσφατα σε καλαίσθητο τόμο των εκδόσεων Γαβριηλίδη κυκλοφόρησαν μεταφράσεις κινέζικης ποίησης με τον τίτλο, Ολίγον φως και μακρινό. Το έργο του ανθολογείται στη γνωστή ανθολογία του Μιχ. Περάνθη, εμώ μελέτες γι αυτό έχουν γράψει ο Δημ. Γιάκος («Νέα Εποχή» Αγρινίου 13 – 3 – 1940 και αλλού), ο Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος («Πρωία» 13 – 5 – 1940), ο Ναπολέων Λαπαθιώτης («Νέα Εστία» τεύχος 328, 15 – 8 – 1940) και από τους νεώτερους ο Δημοσθένης Γεωργοβασίλης, ο Φ. Στεργίου, ο Κ. Στεργιόπουλος, ο Κ. Τριανταφυλλίδης κ.α. Όπως γράφει ο φιλόλογος και καθηγητής των γυμνασιακών μου χρόνων Φώτης Στεργίου στο βιβλίο του, Πρόσωπα της Λογοτεχνίας μας, (έκδοση 1979), «… η ποίηση του Πέτρου Δήμα είναι βαθύτατα λυρική στην ουσία της και διαποτίζεται από τη νοσταλγία. Είναι μια αγιάτρευτη νοσταλγία της κατατρύφερης ηλικίας, που διαμόρφωσε μια ιδιοσυγκρασία ρεμβώδη, φιλομοναστική, σαρκαστική και πεσιμιστική. Εκείνο που χαρακτηρίζει την ποίησή του είναι η καθαρή και πυκνή ποιητική έκφραση, η οποία πετυχαίνεται με την άγρυπνη φροντίδα της λέξης και την υψηλή συνείδηση της ποιότητας του λόγου, πράγματα που του εξασφαλίζουν μια άρτια τεχνική. Ποιητής που περιορίζεται στη βίωση μια ατομικής εμπειρίας ο Δήμας, διακρίνεται για την γνησιότητα της φωνής του, την ευγένεια των αισθημάτων και τη λυρική συντομία. Αποφεύγει του άνοστους λυρικούς γλυκασμούς και με την μουσική, αλλά και την πλαστική αίσθηση της γλώσσας, με καθαρές και υποβλητικές εικόνες, αισθητοποιεί τα σαλέματα της ψυχής του δημιουργώντας ό,τι απλά ονομάζουμε ποίηση…».
Πέραν όμως από την κριτική για το έργο του, όσοι γνωρίζουν τον Δήμα από κοντά δεν θα παρέλειπαν να προσθέσουν και να βεβαιώσουν ότι ο ποιητής έχει μια προσωπικότητα όχι τυχαία. Αυστηρός στις επιλογές του. Επιλογές, προσώπων και τρόπων ζωής, που γίνονται με σταθερά και απαρασάλευτα κριτήρια, κριτήρια σχεδόν αισθητικά. Έχουν επίσης αυτοί που τον γνωρίζουν να ομολογήσουν ότι ο επιφανειακός συντηρητισμός της προσωπικότητάς του κρύβει μια τολμηρή, σχεδόν ανατρεπτική, θεώρηση των κοινωνικών δεδομένων, που εδράζεται σε βαθιά βιωμένη και για τούτο πλήρως αφομοιωμένη φιλοσοφική ενατένιση του σύγχρονου κόσμου. Από το κόσμο αυτό φροντίζει να τηρεί με επιμέλεια τις αποστάσεις του, όχι από αριστοκρατική ξιπασιά, αλλά «θεωρίης ένεκεν». Για τον λόγο αυτόν, η φιλομοναστικότητα που του αποδίδουν οφείλεται στο προσωπικό του ήθος και ύφος, ή στην «προς εαυτόν» συμπεριφορά του και στα κριτήρια των επιλογών του… Κατανοώντας, αλλά μη αποδεχόμενος ο ίδιος, την διάχυτη συμβατική, υποκριτική και σχεδόν αγοραία συμπεριφορά των συγχρόνων του, δεν κρύβει από κανέναν τον σαρκασμό του. Έστω και ως τρόπου άμυνας απέναντι στη συνείδηση του ανέφικτου, της αδυναμίας και του πεπερασμένου. Απέναντι στη βεβαιότητα του θανάτου, μιας βεβαιότητας, που εν τούτοις, συνομολογεί με το Σολωμό τη ζωή ως ‘‘μέγα καλό και πρώτο’’.» (Ι. Π. Βλασσόπουλος, εφημερίδα ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ, [www.epoxi.gr]).
Και τώρα «ταξείδι με το κείμενο»:
Είναι ιδιαίτερη η συναισθηματική μέθεξη αυτής της στιγμής, λόγω μιας μη εσκεμμένης χρονικής σύμπτωσης: σήμερα, 27 – 2 – 2013, κρατάω στα χέρια μου το βιβλίο, ΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ, του λογοτέχνη Πέτρου Δήμα, που επάξια κέρδισε μια θέση στην Ιστορία της Νέο – Ελληνικής Λογοτεχνίας. Διαβάζω, τώρα, την αφιέρωση που έγραψε ο Πέτρος Δήμας στο ανά χείρας βιβλίο: «Στον αγαπητό μου Γιάννη Νεραντζή, σχολικό σύμβουλο φιλολόγων, φιλικώτατα, Πέτρος Δήμας, 27 – 1 – 2003». Δέκα χρόνια ακριβώς από την ημέρα που πρωτοκράτησα το βιβλίο αυτό του Πέτρου Δήμα στα χέρια μου.
Διπλό και όχι απλό το χρέος μου συνεπώς:
Χρέος μου, πρώτο, η τέλεση φιλολογικού μνημοσύνου σε έναν άξιο εκπρόσωπο της νεοελληνικής λογοτεχνίας, τον Πέτρο Δήμα, που τα κείμενά του είναι λίγα μεν αλλά αδαμάντινα στην κοσμηματοθήκη της νεοελληνικής ποίησης και διηγηματογραφίας.
Χρέος μου, δεύτερο, η σημερινή ανάγνωση του λογοτεχνικού βιβλίου του Πέτρου Δήμα, ΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ, που εκδόθηκε το 2002 από τις «Εκδόσεις ‘‘Σοκόλη’’», να μην είναι απλώς αναγνωστική αλλά ερμηνευτική, ώστε να κατανοήσουμε ποια είναι η αιτία που μας προκαλεί μεγίστη αισθητική συγκίνηση, όταν το μάτι μας τρέχει πάνω στις λογοτεχνικές σελίδες του Πέτρου Δήμα.
Ο συγγραφέας γεννήθηκε εδώ στο Αγρίνιο το 1917 και πέθανε εδώ το 2005. Ευτύχησε στη διάρκεια της λογοτεχνικής του πορείας να λάβει πολύ θετικές και επαινετικές κρίσεις και θερμά σχόλια από γνωστούς λογοτέχνες και κριτικούς, όπως ο Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος, ο Ναπολέων Λαπαθιώτης, ο Νικηφόρος Βρεττάκος, ο Μιχ. Ροδάς, ο Γιώργος Γεραλής, και με προεξάρχοντα τον καθηγητή λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Κώστα Στεργιόπουλο, ενώ τελευταίος αποτιμητής του έργου του είναι ο καθηγητής λογοτεχνίας στο ίδιο Πανεπιστήμιο, Αποστόλης Μπενάτσης.
Στην κομψή και καλαίσθητη αυτή έκδοση περιλαμβάνονται η συλλογή διηγημάτων, «Στη βορινή πλαγιά της Κυραβγένας», που είχε εκδοθεί το 1940, ξανακοιταγμένη και συμπληρωμένη με δύο ακόμη διηγήματα, και η λιγοσέλιδη συλλογή, «Δέκα μικρά ποιήματα», τυπωμένη το 1944.
Ο Πέτρος Δήμας ξεκίνησε με τα δροσερά αυτά διηγήματα, εμπνευσμένα από ένα νεανικό έρωτα στη ζωή του καλοκαιρινού βουνού, και με τα ευαίσθητα νεορομαντικά και νέα συμβολιστικά «Δέκα μικρά ποιήματα», που είναι συγκεντρωμένα τώρα μαζί σε έναν τόμο, για να εξελιχθεί σε αξιόλογον και δημιουργικόν μεταφραστή της ξένης ποίησης. Ακολούθησαν μεταφραστικά βιβλία, από τη γαλλική, την κινεζική και την άλλη ξένη ποίηση, ενώ πλήθος ακόμα ποιητικές μεταφράσεις του πρόκειται σύντομα να εκδοθούν.
Όταν το μάτι διατρέχει τις σελίδες αυτού του βιβλίου του Πέτρου Δήμα, ο αναγνώστης διαπιστώνει από την αρχή το δισυπόστατο του έργου, δηλωμένο άλλωστε και στον ίδιον τον τίτλο του: ΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ.
Επομένως, η πρώτη ερμηνευτική πράξη του αναγνώστη συνίσταται στην ανακάλυψη του κοινού παράγοντα που ενώνει τις δύο αυτές ενότητες. Η διαπίστωση είναι ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα κείμενο στο οποίο, στο πρώτο μέρος, κυριαρχεί η λυρική διάθεση και η έκφραση των προσωπικών βιωμάτων. Είναι έκφραση, συνεπώς της μύχιας δηλαδή της εσώτατης πλευράς της ψυχής του ποιητή.
Μεταφερόμαστε, με τον τρόπο αυτό, στην περιοχή του ανθρώπινου πάθους, το οποίο δημιουργεί σε εμάς τους αναγνώστες κυμαινόμενα συναισθήματα.
Με μια επισήμανση εδώ: Ο Πέτρος Δήμας γνωρίζει πολύ καλά να μετασχηματίζει το καθημερινό βίωμα σε λογοτεχνική πραγματικότητα.
Θέλω να πώ ότι, τα καθημερινά βιώματά του διαβάζουμε είτε στα ποιήματά του είτε στα διηγήματά του. ναι αλλά δοσμένα με έναν άριστον λογοτεχνικό τρόπο. Και αυτό είναι που προκαλεί αισθητική συγκίνηση στον αναγνώστη: η μετουσίωση του βιώματος σε υψηλή Τέχνη.
Από την άλλη μεριά, έχουμε να κάνουμε με μία πολλαπλότητα διηγημάτων, τα οποία κινούνται και αυτά στο ίδιο κλίμα. Μόνο που εδώ ο αναγνώστης θα ανακαλύψει την παρουσίαση αληθοφανών χαρακτήρων και τη δυνατότητα του συγγραφέα να χτίζει στέρεα το υλικό του.
Ας δούμε τις αφηγηματικές αρετές του Πέτρου Δήμα που έχει επισημάνει η κριτική για το έργο του, αφενός του Ναπολέοντος Λαπαθιώτη στο περιοδικό «Νέα Εστία» το 1940, αφετέρου του Αποστόλη Μπενάτση στο Συνέδριο για τον Πολιτισμό της Τριχωνίας πέρυσι τον Ιούνιο (2012) στον Βλοχό.
– Οι αφηγήσεις του συγγραφέα είναι αυστηρά σύντομες.
– Έχουν έναν βαθύτατα ανθρώπινον παλμό συγκερασμένον με γοργή, απλή και συγκινημένη φράση.
– Τόσο στην ποίησή του όσο και στο αφηγηματικό – ηθογραφικό του έργο ο Πέτρος Δήμας διατηρεί μια σπάνια ευαισθησία και μια λεπτή μελαγχολική διάθεση. Τούτο έχει να κάνει με το ότι, η μνήμη αποτελεί μια βασική συνιστώσα της ποίησης του Δήμα.
Ένα άλλο έντονα εμφανές στοιχείο στο έργο αυτό είναι η αίσθηση του φυσικού τοπίου και η διαπλοκή τού συναισθήματος και της λεπτής συγκίνησης δημιουργεί καταστάσεις, τις οποίες απολαμβάνει ο αναγνώστης.
Το εισαγωγικό ποίημα των Δέκα μικρών ποιημάτων φέρει τον χαρακτηριστικό τίτλο «Αφιέρωμα»: Εμφανίζεται εδώ μια λέξη κλειδί της ποίησης του Δήμα. Πρόκειται για την «Κυραβγένα», το βουνό. Πρόκειται για ένα λέξημα που παραπέμπει στην έννοια του χώρου. Αλλά εκείνο που ενδιαφέρει εδώ είναι ότι ο χώρος αποκτάει νόημα από τη δράση των ανθρώπων πάνω σ’ αυτόν. Στο ποίημα παρατηρούμε ότι, το δεσπόζον στοιχείο της αφηγηματικής κατάστασης είναι αυτό της ένωσης και του χωρισμού, της απόκτησης ενός πολύτιμου αντικειμένου και ταυτόχρονα της απώλειάς του. Στην πρώτη επίπτωση έντονο είναι το ερωτικό στοιχείο, το οποίο μάλιστα παραπέμπει σε μια υπέρβαση του μέτρου και την έξαρση του σώματος ως φορέα του πάθους:
«Κι ήσουν, κάτου απ’ τη σχολική ποδούλα σου, γυμνή.
Α, πώς χτυπούσε η φλογερή καρδιά σου, πώς μιλούσε
το λαγγεμένο χέρι σου, τ’ αχείλι σου, η ματιά!».
Αυτή η παρέμβαση του σώματος είναι ένα από τα κυρίαρχα στοιχεία της ποίησης του Πέτρου Δήμα.
Με σωματικές εκφράσεις εκφράζει ακόμα και τον πόνο του:
«Κι είναι, χωρίς το βλέμμα σου, το δάσος σκοτεινό».
Πρόκειται ασφαλώς για έναν νεανικό έρωτα, η ανάμνηση του οποίου προκαλεί θλίψη στον ποιητή.
Και στο ποίημα, με τίτλο, «φέγγος απλό», (σ. 11), η σκηνοθεσία είναι παρόμοια: Παρατηρούμε, στο ποίημα αυτό, ότι η απώλεια της αγαπημένης μορφής έχει αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχοσύνθεση του ποιητή. Παρατηρούμε επίσης ότι η ίδια η φύση με όλες τις φθινοπωρινές αποχρώσεις της χρησιμεύει ως φόντο για την εκδήλωση μιας ψυχικής κατάστασης που δηλώνει ταραχή, απόγνωση και μοναξιά. Αλλά στο ποίημα αυτό προστίθεται και το στοιχείο της επίκλησης, της παράκλησης δηλαδή για επανένωση με την αγαπημένη. Τότε όλα θ’ αλλάξουν και ο κόσμος θα αποκτήσει μια νέα μορφή:
Έλα, ν’ αστράψει μέσα μου και γύρω η ομορφιά σου!
Κι εγώ στα ρόδα, που βαθύς τρόμος τα κατοικεί,
χαρά θα δώσω: αν τα ’πλεκα στεφάνι στα μαλλιά σου!
(ποίημα «φέγγος απλό»).
Παρατηρούμε ακόμα στα ποιήματά του ότι ο συγγραφέας εμφανίζεται να διακατέχεται από μια έντονη επιθυμία φυγής:
«Ν’ αποδημούσα με τα χελιδόνια
μακριά! Σε μιαν ηλιόχαρη γωνιά…»,
γράφει στο ποίημά του με τίτλο «Φθινοπωρινό».
Τα πράγματα ωστόσο δεν έρχονται όπως τα θέλει ο ποιητής: Το όνειρο, η προσδοκία της διαφυγής διαψεύδεται. Οδηγείται σε μια κατάσταση χάους. Αυτή τη συγκινησιακή κατάσταση της ψυχής του ποιητή είναι εμφανής στο ποίημα «Λάμπος από βλέμμα…».
Διαπιστώνουμε μέχρις εδώ ότι χαρακτηριστικό γνώρισμα του ποιητή είναι η ερωτική του διάθεση που εκφράζεται με έναν έπαινο του γυναικείου σώματος, μάλιστα του σώματος της αγαπημένης του. Η ομορφιά της κόρης προκαλεί τη συναισθηματική αφύπνιση του ποιητή. Έχουμε το ερωτικό σκίρτημα και δίπλα τον πομπό του ερωτικού μηνύματος.
Από μια ποίηση, η οποία είναι επικεντρωμένη σ’ ένα βουνό, δεν θα μπορούσε να λείπει το βουκολικό στοιχείο. Το έχουμε στο ποίημα «Στον Γληγόρη τον Νταλιαπέ». Το ποίημα αυτό ενέχει το στοιχείο του στιγμιότυπου. Ταυτόχρονα, παραπέμπει στη δύναμη της μουσικής, που λειτουργεί ως μέσον ανακούφισης από τα βάσανα του κόσμου.
Ωστόσο στο πεζό του έργο, Στη βορινή πλαγιά της Κυραβγένας, ο Νταλιαπές εμφανίζεται με ένα τελείως διαφορετικό πρόσωπο: Είναι γιδοκλέφτης και ένας απατεώνας που κατάφερε να εκλεγεί Πρόεδρος Κοινότητας χωρίς να διαθέτει πραγματική πλειοψηφία.
Η συλλογή αφηγημάτων που έχει τον χαρακτηριστικό τίτλο, Στη βορινή πλαγιά της Κυραβγένας, κινείται στο ίδιο ερωτικό κλίμα των ποιημάτων του.
Το διαφοροποιητικό στοιχείο όμως εδώ, στα αφηγήματα, είναι η διάχυτη κυριαρχία των προσωπικών αισθημάτων, το πάθος των ηρώων για τον έρωτα και η λαχτάρα για την απόκτηση του ποθητού αντικειμένου: Παρουσιάζονται έντονα ειδικά στο αφήγημα, «Ήταν μια κοπέλα με γαλάζια μάτια».
Το ξεχωριστό νόημα στη δράση των ηρώων του Δήμα το δίνει η ερωτική τους έξαψη, που αποτελεί μια μορφή τρέλας, κατά τον ποιητή, και που οδηγεί σε μη προβλέψιμες συμπεριφορές καθώς και στην υπέρβαση του μέτρου και των ορίων. Έχουμε, έτσι, τη συναισθηματική διέγερση, την ευαισθητοποίηση του ήρωα, αλλά και την τελική ερωτική χαλάρωση, η οποία κάποτε δημιουργεί πικρή αίσθηση. Μας το υποβάλλουν έντονα τα διηγήματα, «πείσμα», «Παυλίνα», «Στάχτη».
Τελική μας αποτίμηση: Το χαρακτηριστικό της καλλιτεχνικής δημιουργίας τού Πέτρου Δήμα είναι τα ανθρώπινα πάθη και ιδιαίτερα ο έρωτας στη νεανική του κυρίως εκδοχή. Με τη βοήθεια τού σώματος των χαρακτήρων του ο Δήμας σημασιοδοτεί τον κόσμο. Διάχυτη είναι εδώ μια τρυφερή θλίψη για την απώλεια ποθητών αντικειμένων, που σημάδεψαν τα πρώτα ερωτικά βήματα του αφηγητή. Έχει κανείς την εντύπωση πως το ποιητικό υποκείμενο επιθυμεί την επιστροφή σε έναν ουτοπικό χώρο όπου η σύζευξη με την αγαπημένη οδηγούσε σε μια μορφή μέθεξης και ηδονής.
Τύμπανο 2 / Μάρτιος 2013
Για τον Πέτρο Δήμα
Τον Πέτρο Δήμα τον ήξερα από μικρό παιδί. Ήταν φίλος του πατέρα μου. Τον ήξερα, σημαίνει τον χαιρετούσα με σεβασμό και μου έλεγε δυο – τρεις κουβέντες. Άλλες φορές τον έβλεπα με το ποδήλατό του καθώς πήγαινε στο κτήμα του στο Ψηλογέφυρο.
Αργότερα έμαθα ότι αυτός ο σοβαρός, ιδιόρρυθμος και προωθημένος για τα μέτρα της επαρχίας άνθρωπος με το χαρακτηριστικό χτένισμα και τα γυαλιά, ήταν ποιητής, διηγηματογράφος και μεταφραστής.
Η πιο ουσιαστική γνωριμία μαζί του έγινε πολύ αργά, την άνοιξη του 2003. Καθίσαμε μαζί κάμποσες φορές στην καφετέρια του Ματραλή στην κεντρική πλατεία του Αγρινίου, όπου σύχναζε.
Συζητούσαμε διάφορα πράγματα, το μυαλό του ήταν καθαρό και παρ’ όλο ότι συμμετείχε στη συζήτηση, φαινόταν σαν αποτραβηγμένος στο δικό του κόσμο. Ήταν ήδη 86 ετών.
Μια μέρα είχε μαζί του μια τσάντα με βιβλία του που μόλις είχαν εκδοθεί από τον εκδοτικό οίκο της Αθηνάς Σοκόλη: «Τα ποιήματα και τα διηγήματα».
Μου χάρισε ένα με αφιέρωση.
Το διάβασα αυθημερόν. Ήταν για μένα μια συγκλονιστική αποκάλυψη. Οι εικόνες που έβγαιναν μέσα από το λόγο του ήταν τόσο γοητευτικές, μαγικές θα έλεγα, που σε καθήλωναν. Μου φαινόταν σαν να είχα ζήσει και ‘γω αυτά τα πράγματα που έγραφε.
Ίσως να οφειλόταν και στο γεγονός ότι τα μέρη, αυτά που περιγράφει, μου ήταν γνώριμα γιατί εκεί κοντά παραθέριζα και ‘γω μικρό παιδί, μόλις είκοσι χρόνια μετά από αυτόν.
Το καλοκαίρι και το φθινόπωρο του 2003 διάβαζα και ξαναδιάβαζα το βιβλίο. Αυτά τα γραφτά μιλούσανε στην καρδιά μου.
Δεν είμαι ειδικός, ξέρω όμως καλά ότι καμιά καρδιά δεν πέφτει έξω!
Πήγα δυο – τρεις φορές στο μέρος εκείνο, στα χαλάσματα, λίγο πιο πάνω από τον Άη – Βλάση. Πρώτη φορά πήγα με το φίλο του Πέτρου και δικό μου φίλο, τον Βαγγέλη Κρικοχωρίτη, ο οποίος μου έδειξε με ακρίβεια τους χώρους της κατασκήνωσης, όπως τους ήξερε από τον Πέτρο, όταν πήγαν εκεί παλιότερα.
Μια άλλη φορά πήγα μόνος μου. Κάθισα για κάμποση ώρα στη μέση αυτής της μαγικής λάκας περιτριγυρισμένος από τα γέλια και τις φωνές των κοριτσιών της εποχής του μεσοπολέμου…
Βρεθήκαμε άλλη μια φορά με τον Πέτρο, όταν τον έφερα σε επαφή με τον Γιάννη – Υφαντή, ύστερα από επιθυμία και των δύο να συναντηθούν.
Αργότερα σκεφθήκαμε με τον Βαγγέλη να πάρουμε τον Πέτρο και να πάμε πάλι στα δικά του χαλάσματα.
Σύντομα όμως ο καιρός χάλασε.
«Τα πρωτοβρόχια αρχίσανε νωρίς στην Κυραβγένα…».
Δεν τον ξαναείδα από τότε. Λίγες φορές τον άκουσα στο τηλέφωνο. Τα προβλήματα που είχε, με την υγεία του τον έκλεισαν για πάντα στο σπίτι.
Αυτός ήταν για μένα ο Πέτρος Δήμας.
Κώστας Πατρώνης
«Αναγγελία» φ.114 (2005)
Τύμπανο 2 / Μάρτιος 2013
