Η λουίζα (aloysia triphylla) είναι ένας αειθαλής πολυετής θάμνος που μπορεί να φτάσει σε ύψος μέχρι και 2 μέτρα. Ανθίζει το καλοκαίρι σε ταξιανθίες οπου και εμφανίζονται μικρά ασπρα άνθη. Τα φύλλα είναι πράσινα ελαφρά οδοντωτά τα οποία και αναδύδουν ένα ευχάριστο άρωμα σάν λεμόνι.
Το φυτό χρειάζεται πολύ ήλιο και καλά αποστραγγιζόμενο έδαφος. Την ανοιξη αποκόπτουμε το ξερό ξύλο, ενώ στις κρύες περιοχές το φυτό δεν αναπτύσσεται πολύ γρήγορα και η καινούρια βλάστηση εμφανίζεται αργότερα. Η λουίζα είναι αυτοφυές φυτό της Νότιας Αμερικής και εισήχθηκε στην Ευρώπη από τους Ισπανούς τον 17ο αιώνα. Σήμερα καλλιεργείται σε όλο το κόσμο σε μέσες θερμοκρασίες σάν αρωματικό, καλλωπιστικό φυτό, καθώς επίσης για τα φύλλα του, τα οποία χρησιμοποιούνται σαν θεραπευτικό τσάι.
Κλίμα-έδαφος-πολλαπλασιασμός
Ευδοκιμεί σε περιοχές θερμές και ηλιόλουστες, ενώ σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες πεθαίνει. Απαιτούνται εδάφη ελαφρά όξινα, πλούσια σε οργανική ουσία και καλά αποστραγγιζόμενα.
Πολλαπλασιάζεται με μοσχεύματα αρχές Μαρτίου. Πρόκειται για βλαστούς πρώτου ή δεύτερου έτους τα οποία παίρνονται απο το μητρικό φυτό. Αυτά βυθίζονται σε ορμόνη ριζοβολίας και ακολουθεί η τοποθέτηση τους σε υπόστρωμα τύρφης και περλίτη.
Απαραίτητες καλλιεργητικές εργασίες είναι η καταπολέμηση των ζιζανίων, η λίπανση (κυρίως αζωτούχα) και η άρδευση (1 πότισμα κάθε 2 εβδομάδες).
Χρησιμοποιούμενα μέρη
Eίναι τα φύλλα και τα άνθη. Η συγκομιδή γίνεται αρχές καλοκαιριού. Μπορούμε να έχουμε και δεύτερη συγκομιδή συνήθως τέλη Αυγούστου με αρχές Σεπτεμβρίου αλλά η ποιότητα είναι υποβαθμισμένη. Σε πλήρη παραγωγή φτάνει το δεύτερο έτος. Η παραγωγή σε ξηρό βάρος φθάνει τα 400-500 κιλά ανά στρέμμα. Αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε χλωρά είτε ώς ξερή δρόγη η οποία και διατηρείται σε γυάλα μέσα σε σκοτεινό μέρος για 3 χρόνια.
Αιθέρια έλαια
Τα κυριότερα συστατικά του αιθέριου ελαίου είναι τα citral, nerol, geraniol, borneol, linalool, limonene, carvone, geranyl acetate κτλ.
Χρήσεις
Μαγειρική. Τρυφερά, ψιλοκομμένα φύλλα της λουίζας, μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην μαγειρική, προσδίδοντας γεύση λεμονιού στο πιάτο. Χρησιμοποιείται ωμό στις φρουτοσαλάτες, καθώς επίσης και ως ρόφημα είτε μόνο του είτε σε συνδυασμό με άλλα αρωματικά βότανα.
Φαρμακευτική. Η λουίζα είναι ένα αρωματικό φυτό το οποίο είναι πλούσιο σε πτητικά έλαια. Έχει ηρεμιστικές και αναλγητικές ιδιότητες λόγω των φλαβονοειδών που επιδρούν στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Επίσης καταπολεμά τον πυρετώδη βήχα, την ναυτία, την ταχυπαλμία, τις στομαχικές διαταραχές, την ρινική απόφραξη.
Tο αιθέριο έλαιο της λουίζας παρουσιάζει αντιμικροβιακές ιδιότητες. Πιο συγκεκριμένα, δρα εναντίον των βακτηρίων staphylococcus aureus, micrococcus luteus, saccharomyces cerevisiae. Επίσης αποτελεί τονωτικό για το νευρικό σύστημα και λειτουργεί κατά της κατάθλιψης.
Κοσμετολογία. Είναι ιδανικο για την καταπολέμηση των σακκούλων γύρω απο τα μάτια.
Κηποτεχνία. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην κηποτεχνια κυρίως σε συνδυασμό με άλλα φυτά για την δημιουργία συνθέσεων στον κήπο ή ώς γλαστρικό φυτό.
Αναστασία Γραμματέα
Γεωπόνος ΓΠΑ
[email protected]
