Μια εκπληκτική πληροφορία, που δημοσιεύτηκε στο facebook, μετακίνησε δραστικά τη βάση του διαλόγου που διεξάγεται ήδη για το έργο αντλησιοταμίευσης “Τριχωνίδα 1”: Σε ανάρτησή του (8 Φεβρουαρίου 2025) ο Παντελής Φλωρόπουλος, δημοσιογράφος της Εφημερίδας “Αναγγελία”, αποκάλυψε ότι κάτω από τον πυθμένα της Τριχωνίδας υπάρχει ένα – απροσδιορίστου όγκου – στρώμα γκαζιού.
Το στοιχείο αυτό (αν ισχύει) αλλάζει πιθανόν τα δεδομένα των νέων μελετών που επικαλείται η TERNA για την κατασκευή του πρώτου έργου αντλησιοταμίευσης στην Τριχωνίδα (στα όρια του Δήμου Θέρμου) αλλά και του δεύτερου έργου που δρομολογείται από άλλη εταιρεία μεταξύ των Κοινοτήτων Μυρτιάς και Βαριάς, στα όρια του Δήμου Αγρινίου.
Στην ανάρτησή του ο Παντελής Φλωρόπουλος γράφει επί λέξει: “Το στοιχείο για το γκάζι (φωταέριο) κάτω από τον πυθμένα της λίμνης αποτυπώνεται (αν θυμάμαι καλά) σε μία από τις δύο ιχθυολογικές μελέτες (ή και στις δύο) που έκαμε (τρεις ή τέσσερις δεκαετίες πριν) το Πανεπιστήμιο Πατρών. Πέρασαν όμως από τότε περισσότερα από τριάντα χρόνια (υπάρχει επομένως περίπτωση να με απατά η μνήμη) οπότε θα σημειώσω ένα ενδεχόμενο: Το στοιχείο αυτό να είναι σε άλλη μελέτη (γεωλογική, ίσως) και όχι στις δύο μελέτες που ανέφερα. Αυτά ξέρω, αυτά λέω. Τα υπόλοιπα να τα βρει το Πανεπιστήμιο Πατρών, διότι ΑΥΤΟ έκαμε τις μελέτες εκείνες. Κι αν δεν ξέρουν οι νεότεροι εκεί, μπορούν να το ερευνήσουν, να μας πουν κι εμάς”.
Στην ανάρτησή του ο δημοσιογράφος καταγράφει παλαιότερη μαρτυρία ντόπιων που φαίνεται ν’ αποδεικνύει ότι, πράγματι, κάτω από τον πυθμένα της λίμνης υπάρχει φωταέριο:
“Επί Γερμανικής κατοχής, μετά τη μάχη της Γουρίτσας (10 Ιουλίου 1943) οι χωριανοί (μιλάμε τώρα για τη Μυρτιά) άφησαν τα σπίτια τους κι ανέβηκαν στις ράχες. Μία ομάδα καμπίσιων (από τον Πέρεβο) βρήκαν καταφύγιο στη ράχη “Παπαϊώργη”, ακριβώς απέναντι από εκείνη του ιστορικού μνημείου που είναι στη θέση “Χούμα”. Κι εκεί που κάθονταν, μέρα μεσημέρι, κατακαλόκαιρο (με καύσωνα) είδαν στο κέντρο της λίμνης να πετάγεται μία τεράστια πυρκαγιά, σα να έπιασε φωτιά το νερό”!
Αυτό, σύμφωνα με τους ψαράδες της λίμνης, είναι απόδειξη ότι οι επιστήμονες που εντόπισαν το στρώμα γκαζιού, είχαν δίκιο, αφού η ερμηνεία του εντυπωσιακού αυτού φαινομένου συνδέεται άμεσα με την ύπαρξή του. Κάποια διαρροή ίσως, σε συνθήκες καύσωνα, υπερθερμάνθηκε και ανεφλέγη.
Το μονόξυλο της Τριχωνίδας
Θα κάνουμε τώρα εδώ μία δεύτερη αποκάλυψη, εξ ίσου σημαντική με την πρώτη. Να τα πάρουμε όμως με τη σειρά:
Η “ρουφήχτρα” της TERNA (αντλία διαμέτρου 7,5 μ!) θα τοποθετηθεί σε βάθος 18 μ. κάπου στα Σιταράλωνα. Όλως τυχαίως, στο ίδιο ακριβώς σημείο, όπου το 2004 οι ψαράδες ανέσυραν από τον βυθό ένα αρχαίο μονόξυλο που “πιάστηκε” στα δίχτυα τους! Οι ειδικοί που το είδαν, εξήγησαν ότι το “μονόξυλο της Τριχωνίδας” διατηρήθηκε στον βυθό, επειδή στο μεγαλύτερο μέρος του ήταν σκεπασμένο από ιλύ.
Η ανακάλυψη του μονόξυλου στο συγκεκριμένο σημείο σημαίνει ότι η “ρουφήχτρα” θα αντλεί νερό από εκεί που αποδεδειγμένα βασιλεύει επί αιώνες η ιλύς του πυθμένα. Είναι λοιπόν κατανοητό στον καθένα ότι η “ρουφήχτρα” της TERNA θ’ αναμοχλεύσει τον ιζηματογενή βυθό, άρα θα μετατρέψει τη λίμνη σε βούρκο. Τι σημαίνει αυτό για την ιχθυοπανίδα της λίμνης, μπορεί ο καθένας να το φανταστεί.
Το “μονόξυλο της Τριχωνίδας” είχε καταγραφεί στην “Αναγγελία” (φ. 83, 26 Αυγούστου 2004) και από κει πέρασε στο βιβλίο “Μυρτιά η νύμφη της Τριχωνίδας” που εκδόθηκε το 2024, απ’ όπου και το ιστορικό που παραθέτουμε εδώ:
Την άνοιξη του 2004 τα δίχτυα των ψαράδων ανέσυραν από τον βυθό της Τριχωνίδας ένα μονόξυλο. Ήταν καλυμμένο με λάσπη, που φαίνεται ότι το διατήρησε στο χρόνο. Το εύρημα των ψαράδων δημοσιοποίησε η «Αναγγελία» (φ. 83, 26 Αυγούστου 2004) προκαλώντας το ενδιαφέρον της Αρχαιολογικής Ιστορικής Λαογραφικής Εταιρείας Θεστιέων. Η Εταιρεία απευθύνθηκε με έγγραφό της στην Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων και ζήτησε όχι μόνο την ανάδειξη του ευρήματος, αλλά και μια ευρύτερη έρευνα στην περιοχή, ώστε ν’ αναδειχθούν και άλλοι φημολογούμενοι αρχαιολογικοί θησαυροί.
Είναι άγνωστη η ηλικία του. Η προσπάθεια της Εταιρείας να στείλει δείγμα του ξύλου του στο «Δημόκριτο» για να εξεταστεί με τη μέθοδο του άνθρακα, προσέκρουσε στο κόστος, αφού ζητήθηκαν τετρακόσια τριάντα ευρώ για την εξέταση αυτή. Το Σχέδιο που «αποκαθιστά» τη μορφή του, είναι του αρχιτέκτονα Χρ. Κατσιμπίνη, ο οποίος το φωτογράφησε και το σχεδίασε συμπληρώνοντας στις διαστάσεις του τα ελλείποντα μέρη.
Η είδηση ανεύρεσης του μονόξυλου δεν συγκίνησε δυστυχώς τους αρμόδιους κι έτσι δεν βρέθηκαν τα αναγκαία χρήματα, ώστε να επαληθευτεί η ηλικία του μονόξυλου και (από αυτήν) η ιστορία του, η ιστορία της Τριχωνίδας. Χωρίς να έχουν αποφανθεί οι επιστήμονες, κανείς δε μπορεί να ισχυριστεί το ένα ή το άλλο. Μονόξυλα όμως χρησιμοποιούσαν μόνο οι αρχαίοι ψαράδες. Ως εκ τούτου, φαίνεται να είναι ένα σημαντικό εύρημα και ενδεχομένως μπορεί να μας αποκαλύψει μυστικά της λίμνης, αν ενδιαφερθούν γι’ αυτό οι ειδικοί.
Το μονόξυλο, αν και – καθ’ υπόδειξη αρμοδίων – φυλάσσεται βυθισμένο ξανά στα νερά της Τριχωνίδας, ίσως να κινδυνεύει, διότι δεν είναι μόνο το νερό που το διασώζει, αλλά και η ιλύς μέσα στην οποία βρέθηκε. Η πρόταση για την ανάδειξή του – πέρα από τις αναγκαίες επιστημονικές έρευνες – αφορά την κατασκευή ειδικού ενυδρείου που θα μπορούσε να κατασκευαστεί, ώστε να εκτίθεται προστατευμένο και ταυτόχρονα προσιτό στους επισκέπτες.
Μετά από το δημοσίευμα της “Αναγγελίας” έγιναν τότε διάφορες ενέργειες με πρωτοβουλία της Αρχαιολογικής Εταιρείας Θεστιέων. Στις 22 Ιανουαρίου 2007, με έγγραφό της στην Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων ζήτησε όχι μόνο την ανάδειξη του ευρήματος, αλλά και μια ευρύτερη έρευνα στην περιοχή, ώστε ν’ αναδειχθούν και άλλοι φημολογούμενοι αρχαιολογικοί θησαυροί.
Ύστερα από τα παραπάνω, τα δύο έργα της αντλησιοταμίευσης στη λίμνη, πρέπει να εξεταστούν επειγόντως από νέα σκοπιά: Η αντλησιοταμίευση την Τριχωνίδα δεν είναι ίδια με την αντλησιοταμίευση που έγινε – ανώδυνα μπορεί να πει κανείς – στην Αλευράδα της Αμφιλοχίας. Εδώ γίνεται από λίμνη τριών εκατομμυρίων ετών κι εκεί από λίμνη λίγων δεκαετιών. Δε μπαίνουν σε σύγκριση αυτά τα δύο μεγέθη…
