Η γαρδένια είναι από τα πιο δημοφιλή καλλωπιστικά σε γλάστρες. Η γαρδένια είναι φυτό ιθαγενές της Κίνας, είναι πολυετές φυτό και σχηματίζει ξυλώδεις βλαστούς με άφθονες διακλαδώσεις. Το ύψος του στις γλάστρες φτάνει το 1 μέτρο ύψος, ενώ εάν είναι φυτεμένο στο έδαφος φθάνει τα 2 μέτρα.
Τα φύλλα είναι ελλειψοειδή με ζωηρό και γυαλιστερό πράσινο χρώμα και τα άνθη είναι λευκά με πολλά πέταλα και πολύ ωραίο άρωμα. Κάθε βλαστός αφού αναπτύξει ένα ορισμένο μήκος ανάλογα με την ζωηρότητα του φυτού και την εποχή, τερματίζει με ένα ανθοφόρο οφθαλμό. Μετά την άνθηση ή μετά την πτώση του οφθαλμού αν οι συνθήκες δεν είναι ευνοικές και δεν ανθίσει απο τις μασχάλες των φύλλων του πρώτου μεσογονατίου κάτω απο το άνθος αναπτύσσονται δύο πλάγιοι βλαστοί που συνεχίζουν την ανάπτυξη.
Πολλαπλασιασμός. Η γαρδένια πολλαπλασιάζεται με επάκρια μοσχεύματα μέχρι 12 εκατοστών που κόβονται απο ζωηρά μητρικά φυτά και διατηρούνται σε μεγάλες γλάστρες. Τα μοσχεύματα κόβονται από το Νοέμβριο έως και τον Μάρτιο στο γόνατο ή στο μεσογονάτιο διάστημα και αφαιρούνται όσα φύλλα πρόκειται να καλυφθούν απο το εδαφικό υλικό. Το μέσο ριζοβολίας είναι καστανόχωμα ή τύρφη με περλίτη ή πυριτική άμμο με χαμηλό ΡΗ. Συνήθως εφαρμόζεται υδρονέφωση με θέρμανση του υποστρώματος στους 22ο C και μετά ριζοβολία στους 18ο C. Οι αποστάσεις που τοποθετούνται είναι 5χ5 εκατοστά και η ριζοβολία γίνεται σε 30-40μέρες. Τα μοσχεύματα μπορούν να φυτευθούν και απευθείας σε γλαστράκια, αλλά σπάνια εφαρμόζεται.
Έδαφος και λίπανση. Το παραδοσιακό υλικό που χρησιμοποιείται για τις γαρδένιες είναι το καστανόχωμα, μαζί με άμμο ή τύρφη ή φυλλόχωμα. Επειδή όμως δεν είναι εύκολα διαθέσιμο μπορεί να αντικατασταθεί με απόλυτη επιτυχία με τύρφη ή τύρφη και περλίτη ή τύρφη και άμμο. Οτιδήποτε μείγμα χρησιμοποιηθεί πρέπει να έχει ΡΗ 5,5-6,0 και να είναι απολυμασμένο. Στο μείγμα προστίθεται και φωσφορικό λίπασμα με θεεικό κάλιο κατά την προετοιμασία.
Φώς και θερμοκρασία. Τα φυτά αναπτύσσονται καλύτερα κάτω απο πλήρες ηλιακό φώς, αλλά το καλοκαίρι πρέπει να γίνεται ελαφρά σκίαση του θερμοκηπίου με χρωμάτισμα των τζαμιών ή αν τα φυτά είναι στην ύπαιθρο να σκιάζονται με πλαστικό δίχτυ ή τις συνηθισμένες κατασκευές απο ξύλινες πήχες ή καλάμια με κενά διαστήματα μεταξύ τους. Νυχτερινή θερμοκρασία 16ο C, βοηθά στην καλύτερη ανάπτυξη των ανθοφόρων οφθαλμών, χαμηλότερη θερμοκρασία μειώνει την βλάστηση ενώ ανώτερη καθυστερεί την άνθηση.
Υγρασία. Είναι φυτό που θέλει αρκετή ατμοσφαιρική υγρασία, αλλά πρέπει να προστατεύεται απο μυκητολογικές ασθένειες. Η σχετική υγρασία των θερμοκηπίων είναι αρκετά υψηλή ακόμα και το καλοκαίρι. Αν τα φυτά είναι στην ύπαιθρο κάτω από σκίαση, συχνοί ψεκασμοί με νερό τους ζεστούς μήνες ή όταν ο καιρός είναι πολύ ξερό, είναι απαραίτητοι.
Πρόβληματα καλλιέργειας
Οφθαλμόπτωση. Εκτός από το φυσιολογικό πέσιμο των οφθαλμών, μερικές φορές παρουσιάζεται αυξημένη οφθαλμόπτωση. Οι πιο κοινές αιτίες είναι ο μειωμένος φωτισμός, η ζωηρή βλάστηση κτλ.
Χλώρωση. Οφείλεται σε μη απορρόφηση του σιδήρου από διάφορες αιτίες όπως είναι η παρουσία ασβεστίου στο έδαφος, χαμηλή θερμοκρασία των ριζών, άλατα, προσβολή των ριζών απο παθογόνα και νηματώδεις κτλ.
Ζημιές από άλατα
Ασθένειες. Οι πιο κοινές είναι η φόμοψη της γαρδένιας και η κηλίδωση των φύλλων που οφείλεται σε βακτήριο
Εχθροί. Αφίδες και θρίπες δεν προκαλούν συνήθως σοβαρή ζημιά σε αντίθεση με τα ακάρεα που παραμορφώνουν τα άνθη και τα φύλλα. Τέλος τα διάφορα κοκκοειδή βρίσκονται στην βάση των ανθοφόρων οφθαλμών και καταπολεμούνται με θερινό πολτό μαζί με κάποιο οργανοφωσφορικό εντομοκτόνο.
Αναστασία Γραμματέα
[email protected]
