Έχουμε ζητήματα ορολογίας για να ορίσουμε την πολιτική έννοια “κέντρο”. Για τον λόγο αυτό, θα πρέπει από την αρχή να λάβουμε υπ’ όψη μία γενναία παραδοχή: Η Νέα Δημοκρατία έχει ήδη καπελώσει μεγάλο κομμάτι του κεντρώου χώρου. Αν και το τμήμα αυτό του λαού δεν αισθάνεται “ευτυχισμένο” στους κόλπους της Νέας Δημοκρατίας, εντούτοις παραμένει εκεί, άλλοτε φλερτάρει με τον εκάστοτε αρχηγό της, το κάνει γιατί δεν έχει “πού αλλού την κεφαλήν κλίναι”. Αυτό σημαίνει πρακτικά πως, όταν μιλάμε για κεντρώο χώρο, εννοούμε τον τεράστιο εκείνον πολιτικό χώρο που… δεν κινείται ανάμεσα στον Σύριζα και τη Νέα Δημοκρατία, καθώς λανθασμένα λέγεται, αλλά, προσοχή, ανάμεσα στην πραγματική αριστερά και στην πραγματική δεξιά. Που, αντίστοιχα, δεν είναι ούτε ο Σύριζα, ούτε η Νέα Δημοκρατία.
Η διαφορά είναι μεγάλη, γιατί αυτή η προσέγγιση καθιστά ορατό έναν χώρο πλειοψηφικό και ακαταμάχητα πρώτο σε κάθε εκλογική διαδικασία.
Αυτή η “ματιά” είναι περισσότερο από ποτέ σήμερα επίκαιρη και αναγκαία, διότι αυτό είναι ένα δομικό στοιχείο που οδηγεί στην επόμενη προτεραιότητα για τον αναλυτή: Ένα τόσο ευρύχωρο πολιτικό σχήμα χρειάζεται μία ευκίνητη φιλοσοφία ελευθεροτυπίας κι ελευθεροστομίας ως συνεκτικό ιστό. Βάλε τώρα πώς εξειδικεύονται στην πολιτική πράξη αυτές οι δύο λέξεις, για να έχεις στο πιάτο μια ολόκληρη ιδεολογία, ικανή να ξαναστήσει όρθια την θεωρία της Δημοκρατίας!
Με δεδομένο ότι η χώρα στερείται ήδη πολλών επιπέδων εθνικής κυριαρχίας, η ανάδειξη μιας ζωτικής περιοχής στην πολιτική, όπου μπορεί να επιβιώσει η εθνική συνείδηση και η λαϊκή παράδοση, είναι όσο ποτέ επιτακτική.
Αλλά εδώ έχουμε τώρα ν’ αντιμετωπίσουμε τα βαρίδια του κεντρώου χώρου! Οπότε, ας το πάρουμε κι αυτό ως δεδομένο για να δούμε πώς θα βαδίσουμε παρακάτω κι ας το δούμε από την καλή του πλευρά: Έχουμε αυτούς τους πολιτικούς. Τελεία. Δε μπορούμε ανάμεσά τους να βρούμε κανέναν για ιδανικό αρχηγό, δεν έχουμε καμία χαρισματική προσωπικότητα, αλλ’ ας σταθούμε λίγο σ’ αυτό:
Όταν ιδρύθηκε το 1961 η ένδοξη Ένωση Κέντρου, διέθετε μία χαρισμαστική προσωπικότητα να την… ενώσει, τον “γέρο της Δημοκρατίας” Γιώργο Παπανδρέου. Αλλά σήμερα… δεν υπάρχει, λέει, μια τέτοια προσωπικότητα. Οπότε κάθε ιδέα για ένωση των κομμάτων (ή οποιαδήποτε άλλη παλλιννόστηση) του Κέντρου είναι ουτοπική!
Ιδού η απορία: Γιατί τάχα πρέπει να ενωθούν από μία χαρισματική προσωπικότητα τα κόμματα του σημερινού Κέντρου; Μήπως οι συνθήκες το 2017 είναι ίδιες μ’ εκείνες του 1961; Όχι. Άρα… Γιατί να μην ενωθούν οι λόγοι και οι πράξεις των προσώπων που αρνούνται από τη μια την αριστερά, κι από την άλλη τη δεξιά; Γιατί δε μας φτάνει άραγε που οι μεγάλες προσωπικότητες μετέτρεψαν τα κόμματα που ίδρυσαν σε προσωπικά κοστούμια κι όταν έφυγαν, άφησαν πίσω τους συντρίμια; Πάλι προσωπικότητα ψάχνουμε για να ενωθεί ο μεταξύ του Σύριζα και της Νέας Δημοκρατίας χώρος; Δε βάλαμε ακόμα μυαλό;
Μήπως θα έπρεπε να σκεφτούμε ότι τίποτα πια δεν κινείται γύρω από τους χαρισματικούς ηγέτες, τίποτα δεν υπακούει σε είδωλα… και καλά κάνει που δεν υπακούει σε αυτοκράτορες, μεσσίες και σωτήρες;
Κι αν σκεφτούμε τοιουτοτρόπως, τι θα σήμαινε πρακτικά;
Θα σήμαινε ότι σταματάμε αμέσως να ψάχνουμε την χαρισματική μορφή για να ηγηθεί του χώρου. Θα σήμαινε ότι ψάχνουμε ανάμεσά μας να βρούμε τον καλύτερο υπό τις παρούσες συνθήκες. Κι ας είναι άγνωστος. Αυτό δεν είναι κουσούρι. Πλεονέκτημα είναι. Άλλωστε θα τον κάνουμε αρχηγό μικρής θητείας. Όπως οι Αιτωλοί στρατηγοί διατηρούσαν το αξίωμά τους για ένα χρόνο, ώστε να μην αποκτήσουν ισχύ, να μην κάνουν αυλή και γίνουν τύραννοι.
Αυτό να γίνει λοιπόν! Κι αν ο αρχηγός του κόμματος γίνει πρωθυπουργός, να παρατείνεται ο λίγος αρχηγικός του χρόνος μέχρι τις πρώτες εκλογές. Τότε θ’ αναλαμβάνει ο επόμενος. Ώστε να ελευθερωθεί η βασική αυτή πολιτική συνθήκη που, σαν τον Ίκαρο, άλλοτε πετάει στα σύννεφα κι άλλοτε σέρνεται στα πατώματα.
Κάπως έτσι.
Κι όπως οι Αιτωλικές πόλεις δεν ακύρωναν την δική τους εξουσία η καθεμία για να συμμετέχουν στην Αιτωλική Συμπολιτεία (αντιπροσώπους έστελναν στο Θέρμο) έτσι, πάλι, να ΜΗΝ καταργηθεί κανένα κόμμα απ’ όσα συμπράττουν για να γίνει ενιαίο το Κέντρο. Ας το δούμε σαν μία… Πολιτική Συμπολιτεία.
Η σύγχρονη πολιτική θεωρία δεν απαιτεί πρόσωπα, όμως απαιτεί ΑΡΧΕΣ. Είναι θεμελιώδες να γίνει αντιληπτό απ’ όλους αυτό… Τ’ αρχηγικά κόμματα τελείωσαν οριστικά και καλά κάνουν που τελείωσαν! Επιτέλους! Τώρα θέλουμε κόμματα ΑΡΧΩΝ. Είναι η στιγμή να τα φτιάξουμε. Ας φτιάξουμε λοιπόν μία Κεντρώα Πολιτική Συμπολιτεία! Με τα κόμματα που την συγκροτούν να διατηρούν την εσωτερική του αυτοτέλεια το καθένα. Τι πειράζει; Αρκεί ο αρχηγός της “Πολιτικής Συμπολιτείας” να εκλέγεται άμεσα από το λαό. Κάθε πέντε χρόνια. Ή κάθε τέσσερα. Ό,τι πει η ολομέλεια. Αν εκλέγεται μόνο για τέσσερα χρόνια, τόσο το καλύτερο! Χωρίς δικαίωμα επανεκλογής στην αρχηγία.
Ο Σύριζα έθαψε οριστικά τα οράματα της αριστεράς επί του θέματος. Για να καρπωθεί τις πενήντα έδρες του εκλογικού νόμου, κατάργησε τις συνιστώσες κι έγινε κόμμα προσωποπαγές. Τόσο φτηνιάρης ήταν! Μ’ αυτό δε το… αστικό “όπλο” ελπίζει να έχει μέρισμα στην εξουσία τους επόμενους καιρούς… Δεν ξέρει όμως ότι με τις δεξιές του πράξεις ένα αριστερό κόμμα κατατάσσει εαυτόν στις πιο οπισθοδρομικές πολιτικές δυνάμεις που εμφανίστηκαν ποτέ στην Ελλάδα, χώρια η σχιζοφρένεια του πράγματος…
Λοιπόν… Το Νέο Κέντρο πρέπει και μπορεί να γίνει ένα κόμμα Αρχών, όχι ένα κόμμα Αρχών, αλλά μία Παράταξη Αρχών. Η πρωτογένεια των λέξεων είναι πάντα χρήσιμη. Παράταξη που την αποτελούν πολλά κόμματα. Και ρεύματα. Και τάσεις. Αυτόνομες και αυτοτελείς. Που εκπροσωπούνται αναλογικά στο κεντρικό σχήμα. Ένα σχήμα που, όταν έχει συνταγματικές αρχές και συντεταγμένες δυνάμεις, δεν έχει απολύτως καμία ανάγκη από χαρισματικούς αρχηγούς, χρειάζεται μόνο καινοτόμες ιδέες για να διαμορφώνουν την κοινή πολιτική πρακτική του, αφήνοντας πίσω την κλασσική εξάρτηση μικρών και μεγάλων κομμάτων από ιδεολογικές αγκυλώσεις, κοσμοθεωρίες και δόγματα, να το διαχωρίσουμε κι αυτό…
Τι είναι άραγε προτιμότερο; Να εξαναγκάζονται τα εχθρικά κόμματα σε ακούσια μετεκλογική συμμαχία για να σχηματιστεί κυβέρνηση εκτάκτου ανάγκης ή μήπως είναι καλύτερο να συμπράττουν εκούσια, προεκλογικά και φιλικά, με όλους τους όρους τους στο τραπέζι;
Όλοι γνωρίζουν την ορθή απάντηση! Ας μετρήσουν λοιπόν ότι αυτή θα ήταν η ιδανική προσαρμογή παλιών και νέων κομμάτων στους σύγχρονους καιρούς: Μια Εθελούσια Παραταξιακή Συμπολιτεία. Η οποία θα επισφραγίζεται κάθε τόσο με απευθείας εκλογή του κοινού αρχηγού από το λαό. Είναι απείρως σημαντικό… γιατί έτσι θα πολλαπλασιαστεί αυτόματα η ισχύς των πολιτικών όπλων, αν η απόφαση αυτή εξεταστεί ως πρώτη στρατηγική επιλογή: Να χάσει ο Σύριζα τη δεύτερη θέση στις εκλογές.
