«Το 2024 έγινε ένα ακόμα βήμα προς τα εμπρός και ο απολογισμός της χρονιάς που πέρασε αποδεικνύει ότι χρόνο με το χρόνο χτίζεται μία καλύτερη και πιο ανεπτυγμένη Δυτική Ελλάδα». Αυτό ήταν το μήνυμα που έστειλε ο Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας Νεκτάριος Φαρμάκης, κατά την ομιλία του στην ειδική συνεδρίαση δημόσιου απολογισμού πεπραγμένων της Περιφερειακής Αρχής, η οποία έγινε στην αίθουσα των Παλαιών Σφαγείων της Πάτρας, την Τρίτη 11 Φεβρουαρίου.
Ο κ. Φαρμάκης χαρακτήρισε το 2024 ως την «πέμπτη στροφή της προσπάθειας που ξεκίνησε το 2019» σημειώνοντας ότι τα θετικά αποτελέσματα της χρονιάς που πέρασε δεν είναι «αυτοτελή», αλλά στηρίζονται και στα αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν τα προηγούμενα χρόνια.
«Αν το καλοσκεφθούμε, αυτό λέγεται χτίσιμο. Βήμα – βήμα, μέρα – μέρα, χρόνο – χρόνο, όλο και παραπάνω, όλο και καλύτερα. Τελικά, έτσι οικοδομείται κάθε δημιούργημα. Έτσι οικοδομείται και το μέλλον ενός τόπου. Έτσι όμως, δημιουργείται και μία σταθερή σχέση εμπιστοσύνης με την κοινωνία, ώστε ο πολίτης να καταλαβαίνει ότι ο τόπος έχει μπει σε μία σταθερά ανοδική πορεία» είπε, προσθέτοντας ότι «η Δυτική Ελλάδα του 2025 δεν έχει καμία σχέση με τη Δυτική Ελλάδα του 2019».
Τα τρία κρίσιμα μεγέθη
Όπως εξήγησε, η Περιφερειακή Αρχή σε αυτά τα χρόνια κατάφερε να πολλαπλασιάσει τρία κρίσιμα μεγέθη, που είναι τα εξής:
- Την οικονομική δύναμη της Περιφέρειας και κατά συνέπεια, το αποτύπωμά της στην τοπική οικονομία ως «αιμοδότης» και αναπτυξιακός θεσμός.
- Το πλήθος των έργων που ολοκληρώθηκαν ή τέθηκαν σε τροχιά υλοποίησης ανεξάρτητα από πηγή χρηματοδότησης, ενώ παράλληλα ολοκληρώθηκε με επιτυχία το ΕΣΠΑ 2014-2020 και ξεκίνησε με μεγάλες ταχύτητες το ΕΣΠΑ 2021-2027.
- Το μέγεθος και την εμβέλεια της Περιφέρειας ως αυτοδιοικητικού θεσμού, που από τη μία πλευρά στέκει στο πλευρό κάθε πολίτη της Δυτικής Ελλάδας και από την άλλη πλευρά, βάζει τη Δυτική Ελλάδα – με την ιστορία, τον πολιτισμό και την παραγωγική της δύναμη – στον ελληνικό και διεθνή χάρτη.
Τα βασικά στοιχεία του έργου του 2024
Παρουσιάζοντας τα βασικά μεγέθη του απολογισμού του 2024, ο Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας μίλησε για ένα σύνολο 1.037 έργων, ύψους 1,6 δις που είναι ενταγμένα και λειτουργικά, ενώ υπογράμμισε ότι το 54% των συμβάσεων που υπογράφτηκαν το 2024, αφορούν έργα που εντάχθηκαν και δημοπρατήθηκαν μέσα στο 2023, γεγονός που αποδεικνύει την ταχύτητα με την οποία λειτουργεί η Περιφέρεια.
Επίσης, σημείωσε ότι το 2024 επιτεύχθηκε το μεγαλύτερο όριο πληρωμών από καταβολής της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας ως αυτοδιοικητικού θεσμού. Ειδικότερα, καταβλήθηκαν 226,7 εκ. ευρώ, ενώ το αντίστοιχο ποσό για το 2023 ήταν 188,7 εκ. ευρώ και το 2022 ήταν 179,2 εκ. ευρώ.
Όπως ανέφερε ο κ. Φαρμάκης, αυτά τα χρήματα ισοδυναμούν με περίπου 755.000 ευρώ την ημέρα στην οικονομία της Δυτικής Ελλάδας και μάλιστα, εάν ληφθεί υπόψη ο αναπτυξιακός πολλαπλασιαστής των δράσεων της Περιφέρειας (κυμαίνεται μεταξύ 2 και 2,3), τότε δημιουργείται ένα αναπτυξιακό οικονομικό αποτύπωμα, ύψους τουλάχιστον 1.500.000 ευρώ την ημέρα. Επιπλέον, αν συνυπολογιστούν και τα χρήματα που καταβάλλονται για την εσωτερική λειτουργία της Περιφέρειας (έφτασαν στο ύψος των 160.000.000 ευρώ το 2024), τότε ισοδυναμούν με άλλες 438.000 ευρώ την ημέρα στην τοπική οικονομία. «Από τα παραπάνω, νομίζω ότι γίνεται σαφές ότι η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας είναι πλέον ο κυρίαρχος αναπτυξιακός βραχίονας του τόπου», τόνισε.
Ως προς το ΕΣΠΑ 2021-2027, ο Περιφερειάρχης ανέφερε ότι οι εντάξεις ανέρχονται πλέον στο 73% του προϋπολογισμού, κάτι που φέρνει τη Δυτική Ελλάδα πρώτη σε όλη τη χώρα, ενώ οι νομικές δεσμεύσεις φτάνουν ήδη στα 134,4 εκ. ευρώ, (22% του προγράμματος). Ακόμα, εστίασε στην έγκριση των νέων ΟΧΕ και ΒΑΑ που έχει ήδη επιτευχθεί (ΒΑΑ Πάτρας, ΒΑΑ Αγρινίου, ΟΧΕ Αιγιάλειας, Καλαβρύτων, Ερυμάνθου και ΟΧΕ παραλιακού μετώπου Αχαΐας και Ηλείας), ενώ πρόσθεσε ότι το αμέσως επόμενο διάστημα θα ακολουθήσουν οι εγκρίσεις και των υπόλοιπων ΟΧΕ και ΒΑΑ, που σε αυτή την προγραμματική περίοδο αφορούν το σύνολο των Δήμων της Δυτικής Ελλάδας.
Σχετικά με την επιχειρηματικότητα, ο κ. Φαρμάκης είπε ότι η προηγούμενη περίοδος έκλεισε με 6.729 επενδυτικά έργα συνολικού προϋπολογισμού 146 εκ. ευρώ και πλέον, «προ των πυλών» είναι η έκδοση της νέας πρόσκλησης για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, προϋπολογισμού 20 εκ. ευρώ. Παράλληλα, έκανε μνεία και στον Μηχανισμό Στήριξης της Επιχειρηματικότητας, καθώς και στο πρόγραμμα «DigiWEST» που ενισχύουν οριζόντια τις επιχειρήσεις της Δυτικής Ελλάδας.
Ακόμα, στον τομέα της Αγροτικής Ανάπτυξης ο Περιφερειάρχης έκανε λόγο για πόρους 275 εκ. ευρώ που διατέθηκαν συνολικά, ενώ μίλησε για την ταχεία υλοποίηση του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, καθώς και για την διαρκή εξωστρέφεια και την προσπάθεια ενίσχυσης του αγροδιατροφικού πλούτου της Δυτικής Ελλάδας. Τέλος, μιλώντας για την πανώλη και την ευλογιά των αιγοπροβάτων, επεσήμανε ότι στην περιοχή έγινε η μεγαλύτερη κινητοποίηση που έχει υπάρξει ποτέ στη χώρα, γεγονός που είχε αποτέλεσμα των περιορισμό των νόσων και τη διαφύλαξη της συντριπτικής πλειοψηφίας των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων.
Μεγάλο τμήμα της ομιλίας του, ο Νεκτάριος Φαρμάκης, το αφιέρωσε στις δράσεις που αφορούν την κοινωνία, αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι μέσω του ΤΕΒΑ που ολοκληρώθηκε έλαβαν συνδρομή 108.000 πολίτες και ότι η Περιφέρεια αναμένει το «πράσινο φως» για την εκκίνηση του νέου προγράμματος, που θα είναι τριπλάσιο, με προϋπολογισμό 54 εκ. ευρώ. Ακόμα, αναφέρθηκε σε πολλές δράσεις κοινωνικής μέριμνας και προαγωγής της Υγείας, θυμίζοντας ότι το 2024, η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας εντάχθηκε για πρώτη φορά στο Δίκτυο Ευρωπαϊκών Περιφερειών του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Επίσης, μίλησε για όλες τις δράσεις πολιτισμού και αθλητισμού που οργάνωσε ή συνδιοργάνωσε η Περιφέρεια, επισημαίνοντας ότι δημιουργούν νέους οικονομικούς κύκλους, ενώ παράλληλα προσφέρουν και σημαντική ηθική ανάταση στους πολίτες, ειδικά σε εκείνους που ζουν σε πιο μικρές και απομακρυσμένες περιοχές.
Ακόμα, αναφορά έκανε ο κ. Φαρμάκης στο νέο ρεκόρ του Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης, μέσω του οποίου καταβλήθηκαν το 2024 πάνω από 110 εκ. ευρώ, ενώ μίλησε για την Πολιτική Προστασία, για την προσπάθεια τουριστικής ανάπτυξης, καθώς και για δράσεις που όπως επεσήμανε «μας έκαναν περήφανους το 2024», αναφέροντας ως χαρακτηριστικά παραδείγματα την ολοκλήρωση του εκσυγχρονισμού του Χιονοδρομικού Κέντρου Καλαβρύτων, την επιτυχή διεκδίκηση του έργου των Ενεργειακών Κοινοτήτων, τις παρεμβάσεις οδικής ασφάλειας, τα υπό κατασκευή δίκτυα φυσικού αερίου, κλπ.
«Δουλειά και Ενότητα»
«Η διαδρομή αυτή ποτέ δεν ήταν εύκολη και βέβαια, δεν έχει φτάσει στο τέλος της» υπογράμμισε ο κ. Φαρμάκης, προσθέτοντας πως η προσπάθεια θα συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια, με γνώμονα πάντοτε το θετικό αποτέλεσμα για την κοινωνία και τον τόπο, αλλά και την μέγιστη δυνατή ενότητα. «Η πραγματική ισχύς βρίσκεται πάντα “εν τη ενώσει”. Ιδιαίτερα η Δυτική Ελλάδα, πλήρωσε πολύ ακριβά επί δεκαετίες τους άσκοπους διχασμούς. Μακριά από εμάς λοιπόν οι διχασμοί, τα μικροπολιτικά παιχνίδια, η ανήθικη λογική του ”διαίρει και βασίλευε”. Λέμε διαρκώς ότι είμαστε εδώ για όλους. Και το αποδεικνύουμε διαρκώς» δήλωσε, χαρακτηριστικά.
«Ο απολογισμός του 2025 πρέπει να είναι καλύτερος από του 2024, του 2026 καλύτερος από του 2025 και πάει λέγοντας. Αυτό έχει σημασία για όλους. Δίνουμε διαρκώς μάχη με τον χρόνο, μάχη με τις αντιξοότητες που ξεφυτρώνουν, με αντιλήψεις που δεν ακούν τις ανάγκες της εποχής και της κοινωνίας. Και αυτή τη μάχη θα συνεχίσουμε να τη δίνουμε, με ακόμα μεγαλύτερη ένταση. Προφανώς, πάντα θα υπάρχουν και τα λάθη. Πάντα κάτι δεν θα βγαίνει όπως σχεδιάστηκε. Αλλά το σχέδιο, η δουλειά, η επιμονή και η ενότητα, τελικά κερδίζουν πάντα» κατέληξε, ευχαριστώντας το Περιφερειακό Συμβούλιο, τους συνεργάτες του και τους φορείς της περιοχής για τη συνεργασία.
Καρπέτας: «Πράσσειν άλογα» ο απολογισμός της Περιφέρειας
«Πού ζείτε, κύριε Περιφερειάρχα; Ζείτε εδώ μαζί μας; Γιατί η πραγματικότητα που περιγράφουν τα νούμερα του απολογισμού σας είναι μια θλιβερή εικόνα, γεμάτη φτώχεια, ανισότητες και στασιμότητα». Αυτό τόνισε ο επικεφαλής της παράταξης «Μαζί Αλλάζουμε Δυτική Ελλάδα» Κώστας Καρπέτας κατά την τοποθέτησή του στην ειδική συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου.
Ο κ. Καρπέτας υπογράμμισε ότι η Δυτική Ελλάδα συγκαταλέγεται στις φτωχότερες Περιφέρειες της Ευρώπης, με:
- Ποσοστό φτώχειας στο 35,2%, δηλαδή 12% πάνω από το 2019
- Ενεργειακή φτώχεια που πλήττει το 30% των κατοίκων
- Ραγδαία αύξηση ανισοτήτων, σε συνδυασμό με εγκαταλελειμμένα έργα και άστοχες δαπάνες
Για να σημειώσει με έμφαση: «Αναρωτιέμαι, κύριε Φαρμάκη, αν βρίσκεστε εκτός πραγματικότητας ή αν ο λόγος σας – γεμάτος αυτοθαυμασμό και θριαμβολογία – εντάσσεται σε ένα κυνικό επικοινωνιακό δόγμα του «πες, πες, κάτι θα μείνει». Η προπαγάνδα από μόνη της δεν φέρνει αποτελέσματα. Δεν έχετε αντιληφθεί, κύριε Περιφερειάρχα, ότι η φωλιά του κούκου δεν βρίσκεται πλέον μόνο στα ψυχιατρεία, αλλά στην ίδια την κοινωνία. Μια κοινωνία που μαστίζεται από ακραίες ανισότητες, μηχανισμούς αποκλεισμού της διαφορετικότητας, περιθωριοποίηση των οικονομικά αδύναμων και εξαναγκασμό των «κάτω» σε αγώνα επιβίωσης – όχι πραγματικής ζωής. Πού ζείτε; Ζείτε εδώ μαζί μας;»
Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας δε μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί στον «αυτόματο πιλότο», τόνισε σε άλλο σημείο της τοποθέτησής του ο Κώστας Καρπέτας για να σημειώσει ότι: «Η αποτυχία να αξιοποιηθούν ευρωπαϊκά κονδύλια, οι καθυστερήσεις στα έργα και η ανικανότητα εφαρμογής μιας συνεκτικής στρατηγικής ανάπτυξης οδηγούν τη Δυτική Ελλάδα στη στασιμότητα».
Ο επικεφαλής της παράταξης «Μαζί Αλλάζουμε – Δυτική Ελλάδα», μιλώντας στο Περιφερειακό Συμβούλιο ανέδειξε τα σοβαρά κενά και τις παραλείψεις της Περιφερειακής Αρχής στη Δυτική Ελλάδα, τονίζοντας πως, ο «πλούσιος» απολογισμός έργων αποδείχθηκε μια «μαγική εικόνα», μια επίδειξη εντυπωσιασμού που καταρρέει μπροστά στην καθημερινότητα που βιώνουν οι πολίτες.
Η ομιλία του Κώστα Καρπέτα ανέδειξε ότι η Περιφερειακή Αρχή λειτουργεί ως εκτελεστικό όργανο της κυβέρνησης, χωρίς στρατηγική, χωρίς στόχευση, χωρίς όραμα. Οι καθυστερήσεις στα έργα, η απουσία επενδύσεων και η ανικανότητα αξιοποίησης των ευρωπαϊκών κονδυλίων είναι η πραγματική εικόνα μιας περιοχής που «βουλιάζει».
Μάλιστα, ο κ. Καρπέτας αναφέρθηκε σε δυο χαρακτηριστικά παραδείγματα: «Η Περιφέρεια προσπάθησε να προσελκύσει επενδύσεις μέσω του προγράμματος «Δυτική Ελλάδα 2021-2027», διαθέτοντας μόλις 9 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση επιχειρήσεων, ενώ η τουριστική προβολή της Περιφέρειας, παρά τα 5 εκατομμύρια 450 χιλιάδες ευρώ που δαπανήθηκαν, απέτυχε να αποφέρει απτά αποτελέσματα».
Απέναντι σε αυτή την κατάσταση, η παράταξη «Μαζί Αλλάζουμε – Δυτική Ελλάδα» προτείνει ένα νέο σχέδιο δράσης, βασισμένο σε οκτώ άξονες:
- Επαναφορά της Αυτοδιοίκησης στον ενεργό της ρόλο, με στρατηγικές λύσεις και διεκδικήσεις.
- Διαφάνεια στη διαχείριση των δημόσιων πόρων, για να σπάσει ο φαύλος κύκλος των πελατειακών σχέσεων.
- Πρόληψη φυσικών καταστροφών, με στρατηγική αντίδραση απέναντι στην κλιματική κρίση.
- Ανάπτυξη με σεβασμό στο περιβάλλον, σταματώντας την καταστροφή της φύσης.
- Ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα, για να αναβιώσουν η ύπαιθρος και η τοπική οικονομία.
- Ανατροπή της δημογραφικής παρακμής, με ουσιαστική στήριξη στους νέους.
- Εκσυγχρονισμός υποδομών, με στόχευση στις πραγματικές ανάγκες των πολιτών.
- Αξιοποίηση των αναπτυξιακών δυνατοτήτων της Περιφέρειας, για να δημιουργηθεί μέλλον.
