Ο διαχωρισμός των πολιτικών κομμάτων σε συστημικά και αντισυστημικά έγινε μόδα, επωδός των δημοσιογραφικών και των δημοσκοπικών αναλύσεων. Στα πρώτα καταχωρούνται τα κόμματα που κυβέρνησαν (Νέα Δημοκρατία, ΠαΣοΚ και ΣυΡιζΑ) και στα δεύτερα καταχωρούνται τα κόμματα που θέλουν να κυβερνήσουν.
Το πρώτο ερώτημα που αυτόματα προκύπτει από τον χρηστικό αυτό διαχωρισμό, είναι: Τι είδους αντισυστημικά κόμματα είναι άραγε τα κόμματα που διεκδικούν την εξουσία, τι είδους αριστερά και δεξιά κόμματα είναι αυτά που, αν πάρουν την εξουσία, θα κάνουν ό,τι ακριβώς κάνουν και τα συστημικά κόμματα που – όσο είναι στην αντιπολίτευση – καταγγέλλουν;
Όποια απάντηση και να δοθεί στο ερώτημα, εκθέτει ανεπανόρθωτα τα κόμματα, όλα τα κόμματα, δεξιά κι αριστερά, όλα όσα αρέσκονται στον αντισυστημισμό ή τον χρησιμοποιούν ως όχημα για να γίνουν… συστημικά! Η αξιοπιστία του πολιτικού λόγου και της πολιτικής πράξης που χρησιμοποιούν για να προσελκύσουν ψηφοφόρους, εξαερώνεται, μαζί δε με την αξιοπιστία, εξαερώνεται και η ευθύνη του λόγου τους, άρα και η αναγκαία για την διοίκηση υπευθυνότητά τους. Διότι, όχι, η φαφλατάδικη ρητορική τους δεν είναι μια απλή αμετροέπεια, όχι. Εδώ έχουμε την εκδήλωση μιας πολιτικής ημιμάθειας, αλλά κι ενός εκνευριστικού ξερολισμού, που, αν μη τι άλλο, θα έπρεπε να φοβίζει, αν όχι να τρομοκρατεί κάθε εχέφρονα πολίτη, αφοσιωμένο στη Δημοκρατία.
Α, ναι, η Δημοκρατία… Να σημειωθεί εδώ η διαχρονική αδυναμία της ν’ αντιμετωπίσει το παράλογο που δηλητηριάζει το λαό και τον μετατρέπει σε μάζα… Υπάρχουν βέβαια πολλοί που λένε ότι αυτή ακριβώς η αδυναμία – που την κάνει ευάλωτη, να πεις: εύθραυστη – είναι ταυτόχρονα και η δύναμή της… Αλλ’ αυτό είναι άλλη ιστορία…
Αναπόφευκτο συμπέρασμα της πρώτης αυτής διάγνωσης είναι ότι τα αντισυστημικά κόμματα δεν αμφισβητούν το σύστημα. Το ακριβώς αντίθετο κάνουν: Απολαμβάνουν ήδη όλες τις παροχές του συστήματος. Κάνουν απεργίες, διαδηλώνουν, επαναστατούν, αν χάσουν μία έστω από αυτές τις παροχές. Και δεν τους φτάνει αυτό: Απαιτούν πιο πολλές παροχές, με άλλα λόγια, περισσότερο σύστημα! Έχουν απαίτηση για πιο πολλά δικαιώματα και μάλιστα χωρίς καμία αντίστοιχη υποχρέωση! Σα να είναι κάποιος εκεί πάνω, στην κορυφή του συστήματος, ισοδύναμος του Θεού, και τα χρωστάει όλα σε όλους εμάς εδώ κάτω…
Βασικό χαρακτηριστικό των “αντισυστημικών” (εντός εισαγωγικών, πλέον) κομμάτων είναι η μονοπρόσωπη Εταιρεία. Στην κορυφή είναι ο αρχηγός που δεν χρειάζεται κομματικά όργανα για να συνεδριάζουν και ν’ αποφασίζουν συλλογικά. Δε χρειάζεται φυσικά συμμετοχή των μελών, τα μέλη είναι ψηφοφόροι ρε παιδάκι μου, άβουλοι κλακαδόροι σε κάθε ηγεμονική εμφάνιση του αρχηγού. Αυτή η πολιτική δεσποτεία δείχνει να μην ενοχλεί τους πολίτες που έλκονται από την αυθάδεια ή το θράσος των πολιτικών τους ειδώλων. Αρκούνται στην απόλαυση να “τα ψέλνουν” στους πολιτικούς καριέρας, εντός και εκτός Βουλής.
Το φαινόμενο δεν είναι τωρινό βεβαίως. Οι λαοπλάνοι έχουν μακρύ παρελθόν, όλοι δε, όσοι κι αν εμφανίστηκαν ως τώρα στην Ιστορία, έχουν βεβαρυμένο εθνικό Μητρώο, γεγονός πάντως που δεν πτόησε ποτέ κανένα εκλογικό σώμα, κανένα λαό. Και πώς να τον πτοήσει, θα πεις, όταν η εκλογική πελατεία των λαοπλάνων απαρτίζεται συνήθως από ανιστόρητους πολίτες;
Μ’ αυτά και τ’ άλλα, φτάνουμε σε νέα διαπίστωση, παράγωγο της πρώτης: Η πολιτική σκέψη και η πολιτική πράξη πολιτών και πολιτικών αντάμα διολισθαίνει στον ανορθολογισμό, αν όχι στην παραλογία. Το παράλογο μετατρέπεται σε συλλογικό ήθος, η αντίσταση σ’ αυτό (δημοσιογραφική, συγγραφική, άλλη) φαντάζει μάταιη, αν δεν είναι σκέτη καταδίκη… Ο λαός εξορίζει τους αμφισβητίες, σταυρώνει ακόμα και τους σοφούς του. Κάθε φορά με τον ίδιο τρόπο, αλλά για διαφορετικό λόγο.
