Μισός αιώνας. Πενήντα χρόνια πριν: 3 Σεπτέμβρη 1974. Με τη θρυλική διακήρυξη του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος, ιδρύεται το ΠΑΣΟΚ. 3 Σεπτέμβρη. Όχι Σεπτεμβρίου. Βγαλμένο από τη “μαλλιαρή”, για να παραπέμπει κατ’ ευθείαν στην λαϊκίστικη ορολογία της αριστεράς, η οποία δεν είχε ξεπεράσει ακόμα την στρατιωτική ήττα του 1949 και την οποία αριστερά ο Ανδρέας Παπανδρέου ήθελε να συγκινήσει.
Μισός αιώνας, πενήντα χρόνια μετά: 3 Σεπτεμβρίου 2024. Τι έγινε άραγε από κείνα τα θρυλικά; Τι έχει μείνει; Διαβάζω ξανά το θρυλικό κείμενο, μελαγχολώ, γιατί δεν έγινε τίποτα. Δεν έμεινε τίποτα. Έγιναν όλα τ’ άλλα, εκτός από εκείνα που διαλάλησε “διακήρυξη της 3ης του Σεπτέμβρη”. Ανθολογώ τα βασικά:
… “Και βέβαια πρέπει η Ελλάδα να αποχωρήσει και από το στρατιωτικό και από το πολιτικό ΝΑΤΟ”… “Για να πάψει η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Για να συμμετέχει ενεργά ο Λαός στον προγραμματισμό της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτιστικής πορείας της Χώρας. Για να εξασφαλιστεί η εργασία και η κατοικία σε όλους τους Έλληνες. Για να καταργηθούν τα προνόμια των λίγων στην ιατρική, νοσοκομειακή και φαρμακευτική περίθαλψη”…
… “Έχει ο Λαός μας πικρή πείρα από τους κομματικούς σχηματισμούς του παρελθόντος που στηρίζονταν στη φεουδαρχική σχέση ανάμεσα σε ηγέτες και βουλευτές, ανάμεσα σε βουλευτές και κομματάρχες, ανάμεσα σε κομματάρχες και ψηφοφόρους. Από κομματικούς μηχανισμούς που είχαν αντικαταστήσει τις αρχές, το πρόγραμμα και τις δημοκρατικές διαδικασίες με το ρουσφέτι και το παρασκήνιο. Καθολικό είναι το αίτημα για πολιτικούς οργανισμούς αρχών, που να τους διακρίνει η ελεύθερη δημοκρατική έκφραση της βάσης, για να δεσμεύεται η ηγεσία στις πολιτικές αποφάσεις και για να υπάρχει συνέπεια και συνέχεια”…
… “Ο συνδικαλισμός αποδεσμεύεται από την εξάρτηση της οικονομικής ολιγαρχίας και από την κηδεμονία του κράτους, κατοχυρώνεται ως ελεύθερο και αυτόνομο κίνημα και τίθεται στην υπηρεσία των συμφερόντων του εργαζόμενου Λαού”… “Διαχωρίζεται οριστικά η εκκλησία από το κράτος και κοινωνικοποιείται η μοναστηριακή περιουσία”… “Η Ελλάδα αποσυνδέεται από τους στρατιωτικούς, πολιτικούς και οικονομικούς συνασπισμούς, που υπονομεύουν την εθνική μας ανεξαρτησία και το κυριαρχικό δικαίωμα του Ελληνικού λαού να προγραμματίζει αυτός την κοινωνική, οικονομική, πολιτική και πολιτιστική πορεία της χώρας”…
… “κοινωνικοποίηση του χρηματοδοτικού συστήματος στο σύνολό του, των βασικών μονάδων παραγωγής, καθώς και του μεγάλου εισαγωγικού και εξαγωγικού εμπορίου. Ταυτόχρονα προωθείται συστηματικά η ένταξη των αγροτικών επιχειρήσεων σε συνεταιρισμούς νέας μορφής, με δραστηριότητα που θα επεκτείνεται στην προμήθεια πρώτων υλών και στην επεξεργασία, συσκευασία και διάθεση των προϊόντων τους. Οι Οργανισμοί αυτοί θα καταργήσουν το μεσάζοντα που εκμεταλλεύεται το προϊόν του ιδρώτα και της γης του αγρότη. Στη βιοτεχνία προωθείται επίσης η συνεταιριστική εκμετάλλευση”…
… “Διοικητική αποκέντρωση με ενίσχυση της τοπικής αυτοδιοίκησης”… “Το συστηματικό και προοδευτικό κλείσιμο του ανοίγματος ανάμεσα στα κατώτερα και τα ανώτερα εισοδήματα κατά περιφέρεια και επάγγελμα”… “Οικιστική και πολεοδομική πολιτική που να εξασφαλίζει πολιτισμένη κατοικία σε κάθε Ελληνική οικογένεια”… “κοινωνικοποίηση της υγείας, που συνεπάγεται τη δωρεάν ιατρική, φαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη, την προληπτική υγιεινή για όλους τους Έλληνες, την κατάργηση των ιδιωτικών κλινικών και όλων των προνομίων στην παροχή ιατρικών και νοσοκομειακών υπηρεσιών”… “σύστημα κοινωνικής ασφάλισης για υγεία, ατυχήματα, γερατειά και ανεργία, που να επεκταθεί σε όλους τους Έλληνες”… “προστασία της μητέρας και του παιδιού”… “προστασία του περιβάλλοντος”…
Αυτά κι άλλα δηλαδή… και κάθεσαι και σκέφτεσαι, ότι τίποτε απ’ αυτά δεν έγινε. Αυτό που έγινε, είναι σε όλους γνωστό. Θλίψη; Ναι, θλίψη. Γιατί τώρα ξέρουμε: Όσο καλά κι αν ακούγονται στο αυτί αυτά που οι πολιτικοί λένε σήμερα, αύριο θα κάνουν ακριβώς τα αντίθετα.
