Ο μέτριος δάσκαλος μιλάει. Ο καλός δάσκαλος εξηγεί. Ο εξαιρετικός δάσκαλος δείχνει. Ο μεγάλος δάσκαλος εμπνέει, σύμφωνα με τον William Arthur Ward, ένα Αμερικανό συγγραφέα.
Η διδασκαλία είναι λειτούργημα και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπίζεται από όλους και κυρίως από τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς. Το πρόβλημα ξεκινάει από τη στιγμή που η κόπωση και το στρες καταλαμβάνουν τον δάσκαλο με αποτέλεσμα αυτό να μεταβιβάζεται και στους μαθητές. Έρευνα που πραγματοποιήθηκε από το Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας, σε 406 μαθητές Δημοτικού και σε 17 δασκάλους ηλικίας άνω των 34, εξέταζε το επίπεδο της κορτιζόλης, μιας ορμόνης που ευθύνεται για το στρες. Για να γίνει αυτό, από τους συμμετέχοντες συνέλεξαν δείγματα σάλιου και απάντησαν σε ερωτηματολόγιο. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι όσο περισσότερη κόπωση ένιωθε ο εκπαιδευτικός τόσο πιο πιθανό ήταν οι μαθητές να έχουν αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η επικεφαλής της έρευνας, Εβα Ομπερλε : «πρόκειται για ένα κυκλικό πρόβλημα παρά το γεγονός ότι δεν μπορεί να είναι ξεκάθαρο σε ποιο βαθμό επηρεάζει ο ένας τον άλλο».
Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι η διδασκαλία είναι ένα από τα πιο αγχωτικά επαγγέλματα, με τις σχέσεις μαθητή- δασκάλου να βρίσκονται ορισμένες φορές σε «τεντωμένο σχοινί». Τι θα κάνει όμως ο εκπαιδευτικός για να εξομαλύνει τη κατάσταση είναι αυτό που καθορίζει και το τύπου δασκάλου που θα είναι.
Στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά έρευνα, στο πλαίσιο διατριβής στο ΑΠΘ, σε δημοτικά σχολεία του Νομού Θεσσαλονίκης σε 345 μαθητές της Δ’, της Ε΄ και της ΣΤ’ τάξης και διαπιστώθηκε ότι έξι στους 10 μαθητές δημοτικού έχουν βιώσει έστω και μια εμπειρία συναισθηματικής κακομεταχείρισης από εκπαιδευτικό. Σύμφωνα με την ερευνήτρια και διδάκτορα του Τμήματος Ψυχολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ, Φοινίκη Νεάρχου, ως συναισθηματική κακοποίηση μέσα στη τάξη ορίζεται : «Οποιαδήποτε συμπεριφορά εκπαιδευτικού υποβαθμίζει και επηρεάζει την προσωπικότητα του μαθητή και –χωρίς να υπάρχει σωματική επαφή- έχει επιπτώσεις στην ψυχική λειτουργικότητά του».
Στα ερωτηματολόγια απάντησαν και ενήλικες για να διαπιστωθεί εάν είναι ένα σύγχρονο φαινόμενο. Η αναδρομική διερεύνηση του φαινομένου έδειξε ότι το 75,9% των ενηλίκων συμμετεχόντων είχε βιώσει έστω και μια φορά συναισθηματική κακοποίηση κατά τη διάρκεια της σχολικής ζωής τους. Ενώ το 64,6% των σημερινών μαθητών ανέφεραν ότι έχουν βρεθεί σε παρόμοια θέση.
Τα ποσοστά είναι και στις δυο περιπτώσεις υψηλά εγείροντας ερωτήματα για τις πρακτικές που ασκούνται ή που θα έπρεπε να ασκούνται, για την διαπαιδαγώγηση των μαθητών.
