Τυριά και η περιεκτικότητά τους σε λιπαρά, νάτριο και ασβέστιο!

Νέο άρθρο διατροφής από την Ελένη Νικολάου

Τα τυριά ανήκουν στα γαλακτοκομικά προϊόντα με τη μόνη διαφορά ότι δεν περιέχουν υδατάνθρακες, όπως το γάλα και το γιαούρτι, αλλά πρωτεΐνη και λίπος, όπως το κρέας. Είναι από τις αγαπημένες τροφές και τα περισσότερα άτομα επιλέγουν να το συνοδεύουν με σχεδόν όλα τους τα γεύματα.

Τα διάφορα είδη τυριών διαφέρουν ως προς την περιεκτικότητά τους σε λιπαρά, νάτριο και ασβέστιο. Τα ημιαποβουτυρωμένα ή με χαμηλά λιπαρά τυριά περιέχουν λιγότερη ποσότητα λίπους και θερμίδων, όπως και μικρότερες ποσότητες λιποδιαλυτών βιατμινών (A, D, E, K), αλλά την ίδια ποσότητα ασβεστίου σε σύγκριση με τα πλήρη σε λιπαρά τυριά. Όπως το ίδιο συμβαίνει και με όλα τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Βέβαια, τα γαλακτοκομικά προϊόντα δεν αποτελούν την κύρια πηγή πρόσληψης των λιποδιαλυτών βιταμινών αλλά αποτελούν την κυριότερη πηγή ασβεστίου. Επιπλέον, τα σκληρά τυριά έχουν κατά βάση περισσότερο ασβέστιο συγκριτικά με τα μαλακά.

Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε την περιεκτικότητα των διάφορων τυριών σε λιπαρά, ειδικά όταν υπάρχει πρόβλημα υψηλής χοληστερόλης ή καρδιαγγειακό, σε νάτριο όταν υπάρχει υψηλή πίεση ή λαμβάνουμε κάποια αγωγή που να μην επιτρέπει την πρόσληψη αλατιού (π.χ πρόσληψη κορτιζόνης) ή για την αποφυγή κατακράτησης υγρών, σε ασβέστιο όταν υπάρχει έλλειψη ασβεστίου ή υπάρχει οστεοπενιά ή οστεοπόρωση ή όταν οι ανάγκες σε ασβέστιο είναι υψηλές και θέλουμε να τις καλύψουμε (π.χ εγκυμοσύνη, θηλασμός, εμμηνόπαυση, παιδιά στην ανάπτυξη αλλά και άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω.

Στους παρακάτω πίνακες (πίνακας 1: ελληνικά τυριά, πίνακας 2: τυριά εισαγωγής) θα δείτε αναλυτικά τα διάφορα είδη τυριών και την περιεκτικότητα τους στα θρεπτικά συστατικά που αναφέραμε, οπότε θα σας διευκολύνει στο να επιλέξετε το κατάλληλο τυρί σύμφωνα με τις δικές σας ανάγκες. Όμως, να έχετε στο μυαλό σας ότι δεν χρειάζεται να αποφύγετε τελείως ένα τυρί γιατί μπορεί να είναι υψηλό σε λίπος ή νάτριο ή χαμηλό σε ασβέστιο γιατί η ποσότητα είναι αυτή που τελικά μας ενδιαφέρει και το πως μπορούμε να το ισορροπήσουμε στην διατροφή μας. Γι αυτό μπορείτε να ενημερωθείτε από έναν επιστήμονα διαιτολόγο-διατροφολόγο και να σας βοηθήσει να ισορροπήσετε διατροφικά σύμφωνα με τις δικές σας ανάγκες.

Πίνακας 1. Ελληνικά τυριά

Είδος τυριού Λιπαρά (γρ./ 100 γρ.) Νάτριο (mg/ 100 γρ.) Ασβέστιο (mg/ 100 γρ.)
Ανθότυρο 13,6-16,9 116-251 184-238
Γραβιέρα 32,4-32,5 461-473 891-1129
Καλαθάκι Λήμνου 19,5 645 255
Κασέρι 21,4-30,7 485-511 893-1004
Κεφαλογραβιέρα 26,7-33,8 425-863 927-1114
Κεφαλοτύρι 18,5-33,4 409-864 1031-1476
Λαδοτύρι Μυτιλήνης 32,3 606 1156
Μανούρι 42,6-51,9 281-484 99-109
Μετσοβόνε 29 636 813
Μυζήθρα 9,1-16,3 179-409 180-543
Τελεμές 21,7-25,4 550-652 254-329
Φέτα 21,1-25,3 493-596 471-980
Πηγή: Καφάτος Α. και Χασαπίδου Μ. (2001). Πίνακες σύνθεσης ελληνικών τροφίμων.

Πίνακας 2. Τυριά εισαγωγής

Είδος τυριού Λιπαρά (γρ./ 100 γρ.) Νάτριο (mg/ 100 γρ.) Ασβέστιο (mg/ 100 γρ.)
Blue cheese (μπλου τσιζ) 28,7 1935 528
Cheddar (τσένταρ) 27,4 819 700
Edam (ένταμ) 27,8 965 731
Gouda (γκούντα) 27,4 819 700
Cottage cheese (κότατζ τσιζ) 2,5 330 91
Emmental (έμενταλ) 27,5 260 960
Mozzarella (μοτσαρέλα από πλήρες γάλα) 22,4 627 505
Parmesan (παρμεζάνα) 25,8 1602 1184
Roquefort (ροκφόρ) 30,6 1809 662
Χαλούμι 24 1100 840
Πηγή: USDA (2013). USDA National Nutrient Database for Standard Reference.
Νόρα Καρατσικάκη - Κλινικός Διαιτολόγος - Διατροφολόγος