“Ψέμα στο ψέμα” – Η θεατρική παράσταση των αστυνομικών

Αν όλες οι ερασιτεχνικές παραστάσεις ήταν σαν αυτή που απολαύσαμε από το “ΘΕΑΤΡόPolice”, ε, τότε… θα έπρεπε να πληρώνουμε αλμυρό εισιτήριο σ’ αυτές και όχι στις επαγγελματικές. Αυτή η μακρά Σχολή Σκέψης που επέβαλλε άσκεφτα να δίνονται δωρεάν οι παραστάσεις από ερασιτεχνικούς θιάσους, κατατροπώθηκε την Παρασκευή το βράδυ, 17 Ιουνίου. Βγαίνοντας από την πύλη του Δημοτικού Θεάτρου σκεφτόμουν ακριβώς αυτό: Ήταν δωρεάν το τόσο γέλιο που ρίξαμε και νοιώθαμε τώρα εδώ στο ηλιακό πλέγμα εκείνο το “ξεκάρδισμα” που χαρίζει μέρες και μήνες ζωής; Πώς είναι δυνατόν; Είναι τόσο άδικο! Ή μήπως θεωρείτε ότι το γέλιο είναι ελεύθερο αγαθό στη Φύση σαν τον αέρα και το νερό, άρα δεν έχεις παρά να τεντώσεις τη χερούκλα σου να το πιάσεις και να το φας σα γλύκισμα; Για να βγει γέλιο, αγαπητοί, θέλει μόχθο και ιδρώτα. Το γέλιο δεν είναι… παίξε – γέλασε!

Ε, λοιπόν,ναι, είναι καιρός! Οι ουκ ολίγοι ερασιτεχνικοί θίασοι στην πόλη πρέπει τώρα ν’ αλλάξουν αντίληψη σ’ αυτό το κρίσιμο θέμα. Κρίσιμο, επειδή ο θεατής, όπως κι ο αναγνώστης της εφημερίδας, πρέπει να πληρώνουν ένα κάποιο αντίτιμο, ώστε να εκπαιδεύεται ο πολίτης δια της συμμετοχής του αυτής στην δημιουργία. Να εκπαιδεύεται, ναι, γιατί, τώρα, βλέπεις μαμάδες να φέρνουν τα παιδιά τους για να δουν μία ερασιτεχνική παράσταση και – επειδή είναι ερασιτεχνική – κουβαλούν μαζί τους σάντουιτς και πατατάκια… Χρατς, χρατς, όλη την ώρα, όπως παλιά πήγαιναν οι φραμπαλάδες σινεμά για να δουν το ξύλο που έριχναν ο Μπαντ Σπένσερ και ο Τέρενς Χιλ…

Για να δεις μια παράσταση, ακόμα κι αν είναι ερασιτεχνική, ναι, πρέπει να πληρώνεις έστω ένα ευρώ, μισό, κάτι, μερικές δεκάρες… Είναι η διαδικασία, δεν είναι το χρήμα. Είναι η μύηση. Κι αν οι δαπάνες της παράστασης καλυφθούν από τους χορηγούς, εντάξει, ωραία, να πάνε τα χρήματα των εισιτηρίων σ’ έναν κοινωφελή σκοπό, ας πούμε, υπέρ της δημιουργίας ενός ανοιχτού αμφιθεάτρου 2.500 θέσεων στο Αγρίνιο, που θα μπορεί να φιλοξενήσει πανηγυρικά τέτοιες καλοκαιρινές παραστάσεις. Γιατί μετά θα μπορούσε να φανταστεί κανείς κι ένα φεστιβάλ θεάτρου Ερασιτεχνικών Ομάδων… Έτσι χτίζονται οι θεσμοί σε μια πόλη… Ένα φεστιβάλ, γιατί αυτές οι Ομάδες Θεάτρου που, ευτυχώς, πληθύνονται, ενεργοποιούν η καθεμιά τους διαφορετικές κοινότητες μέσα στο σώμα της πόλης, άρα στο πλαίσιο ενός φεστιβάλ, αυτές οι κοινότητες θ’ ανακάλυπταν τον συνεκτικό τους ιστό. Έτσι όμως παράγεται η (ζητούμενη ακόμα) “συνείδηση πόλης”.

Λοιπόν, το συμβολικό αντίτιμο από τον θεατή πρέπει να καταβληθεί οπωσδήποτε για να σπάσει η μαζική αυτή εμμονή με την (υποτιθέμενη σε ένα σωρό περιπτώσεις) συμφεροντολογία και ν’ αναδειχτεί αγνά, καθαρά, η τελετουργία της μετοχής. Όχι μόνο. Για ν’ αξιοποιηθεί αυτή η δυναμική, αυτή η αδήλωτη ψυχή της κοινωνίας, για να παραχθούν αξίες στην κοινότητα, για να στηθούν όρθιες οι δομές ενός αμήχανου πια κόσμου που πρέπει να μάθει όχι μόνο να εκτιμά, αλλά και να σέβεται την υπέρβαση των ανθρώπινων μονάδων.

Γιατί βγήκα από το θέατρο κι ένοιωθα ένοχος που ένα τέτοιο μεγαλούργημα το παρακολούθησα τζάμπα…

Η παράσταση

Ήταν μια συμπαραγωγή του Δημοτικού Περιφερειακού Θεάτρου Αγρινίου και της Ένωσης Αστυνομικών Υπαλλήλων Ακαρνανίας. Ανέβασαν το έργο του Anthony Neilson “ψέμα στο ψέμα”. Η πρεμιέρα της εκρηκτικής αυτής κωμωδίας δόθηκε την Τετάρτη 15 Ιουνίου στην αίθουσα του ΔηΠεΘε. Ακολούθησαν ακόμα δύο παραστάσεις και – μετά την απόλυτη ευχαρίστηση των θεατών που επετεύχθη – θα μπορούσε να γίνουν ακόμα πολλές, αν υπήρχε διαθέσιμη αίθουσα! Να μια άλλη εφαρμογή του λόγου που κατέθεσα στην αρχή: Ένα συμβολικό εισιτήριο θα μπορούσε να δώσει λύση σ’ αυτό το μόνιμο πρόβλημα. Είναι χαζό εκ μέρους της Δημοτικής Αρχής να θέλει ο κόσμος να δει ένα έργο (από έναν ερασιτεχνικό θίασο, εντάξει) και να μη μπορεί, να μην κάνει κανείς τίποτα γι’ αυτό! Γιατί τέτοιες υπέροχες παραστάσεις από ερασιτεχνικούς θιάσους έχουμε δει πολλές στο πρόσφατο και το απώτερο παρελθόν. Και όλες κατέβαιναν πριν την ώρα τους, προτού τις χορτάσει το κοινό, προτού εξαντλήσουν τον αριθμό των φιλότεχνων που θα ήθελαν να τις απολαύσουν! Είναι πράγματι τόσο δύσκολο να βρεθεί μία πρακτική λύση; Γιατί τάχα να είναι τόσο ανόητη η διαχείριση των ωραιοτήτων που με κόπο και μόχθο δημιουργούν από το περίσσεμα της ψυχής τους μια σειρά φρέσκων ανθρώπων σ’ αυτή την πόλη;

Το “ΘΕΑΤΡόPolice” άρχισε τη δράση του το Νοέμβριο του 2013 με πρωτοβουλία της Ντίνας Ζορμπά, η οποία εργάζεται ως διοικητική υπάλληλος στη Διεύθυνση Αστυνομίας Ακαρνανίας. Η Ομάδα παρουσίασε το Μάιο του 2014 το έργο του Μολιέρου “ο κύριος Πουρσωνιάκ”, τον Ιούνιο του 2015 συνέχισε με το έργο “η σπασμένη στάμνα” του Ερρίκου Φον Κλάιστ, ενώ τον Δεκέμβριο του 2015 συμμετείχε στο 1ο φεστιβάλ Μονολόγων Ερασιτεχνών του Δήμου Αγρινίου με το έργο “οδός Πολυδούρη” της Ρούλας Γεωργακοπούλου.

Η σκληρή δουλειά του αστυνομικού από την φύση της ειδοποιεί αυτόματα το υποψιασμένο κοινωνικό σώμα για έλλειψη ευαισθησίας, κοίτα όμως τι συμβαίνει εδώ τώρα: Δεν είναι μόνο η έξοχη παράσταση που ανέβασαν οι αστυνομικοί κατά το επάγγελμα ηθοποιοί, δεν άπτεται μόνο της Θεατρικής Τέχνης αυτή η επίδοση. Είναι που βλέπεις μπροστά σου να θρυμματίζονται οι κόμποι και οι θρόμβοι μέσα στο πλήθος που σκοτεινά κέντρα εκλαμβάνουν ως άβουλη μάζα για να το χειραγωγούν. Η προσφορά των αστυνομικών – ηθοποιών στο κοινωνικό εποικοδόμημα είναι αδύνατο να περιγραφεί στο πλαίσιο ενός άρθρου, πυκνά όμως θα μπορούσαμε να πούμε ότι το θέατρο που κάνουν αυτοί οι ζεστοί άνθρωποι, αποκαθιστά την διαταραγμένη (από δικτατορίες) σχέση αστυνομικού και πολίτη. Αυτό που ξεκίνησαν στο “ΘΕΑΤΡόPolice” πρέπει επομένως να συνεχιστεί και ν’ αποσπάσει κάθε δυνατή υποστήριξη. Θέλουμε να δούμε κι άλλες τέτοιες επιτυχίες, ώστε, αποδεχόμενοι την προσφορά τους, να συμμετέχουμε κι εμείς στην εξομάλυνση μιας κρίσιμης σχέσης ανάμεσα στην αστυνομία και τον πολίτη. Αλλά την επόμενη φορά… δεν θα μπω στον χώρο αν δεν πληρώσω εισιτήριο, μιλάω σοβαρά.

Διότι:

Ο απογειωτικός και “αέρινος” Λάμπρος Κατσινούλας, από τη μια, ο προσγειωτικός και “χωμάτινος” Βασίλης Σβίγγος από την άλλη, φιλοτέχνησαν στη σκηνή ένα σπαρταριστό δίδυμο. Χρειάστηκε λίγη ώρα, όμως το κατάφεραν, να νικήσουν την κατάμεστη και (λόγω ζέστης) πνιγηρή αίθουσα. Κι όταν “ζεστάθηκαν” πάνω στη σκηνή για τα καλά, ελευθερώθηκαν. Αμέσως ελευθέρωσαν στην ατμόσφαιρα το διαολεμένο κέφι τους. Μετά, ήταν παιγνιδάκι να παρασύρουν και τους υπόλοιπους ηθοποιούς στο υψηλό πέταγμά τους και να φτάσουν όλοι μαζί πια σ’ ένα κρεσέντο, όπου φτάνουν μόνο μεγάλοι ηθοποιοί, εκεί που δεν ξέρεις πλέον ποιο είναι πολυτιμότερο, τι κυριαρχεί στην ιερουργία, η μαθητεία ή το έμφυτο που αποκαλύπτονται, άλλοτε μαζί, άλλοτε χώρια…

Και… οι οκτώ ήταν υπέροχοι! Η Βάσια Βλάχου (Γκάρσον), ο Λάμπρος Κατσινούλας (Γκόμπελ), ο Θύμιος Παπαγρίβας (Τζόναθαν), ο Θεόδωρος Ρεβύθης (Τζόναθαν), ο Βασίλης Σβίγγος (Μπλαντ), ο Νίκος Τσαρούχης (Σάντυ), ο Γιώργος Τσιτσέλης (Μπαλτάζαρ) και η Ιωάννα Τσούνη (Γκρόνυα).

Η σκηνοθεσία και η διδασκαλία της Γιούλης Μαρούση για το “ψέμα στο ψέμα” δεν συγκρίνεται μ’ εκείνη που έκανε λίγες ημέρες νωρίτερα στην ερασιτεχνική επίσης παράσταση του “Ορφέα”. Φάνηκε καθαρά τι σημαίνει να έχει στα χέρια του ο σκηνοθέτης ένα καλό έργο και μία κεφάτη ομάδα ερασιτεχνών ηθοποιών, πολλώ δε μάλλον την σπάνια τύχη να δουλέψει με δύο “αστέρια”, τον Λάμπρο Κατσινούλα και τον Βασίλη Σβίγγο, για τους οποίους, αν έγραφα αναλυτικότερα τι μου άρεσε, θα φαινόταν ως υπερβολή και τ’ αφήνω…

Σκηνικά: Βασίλης Ραμμόπουλος – Νίκος Βελτσίστας. Φωτισμοί – ήχος: Δημήτρης Παπαδάκης. Επιμέλεια κοστουμιών και βοηθός σκηνοθέτη: Δήμητρα Γκούβα. Μουσική επιμέλεια: Μάγδα Σαρλάμη. Βεστιάριο: Φάνης Κουκουνιάς.