Ποιο θα ήταν άραγε το ιδανικό πολιτικό όραμα των Ελλήνων; Να φτιάξουν άραγε το κράτος όπου θα κατοικεί μόνο ο Έλληνας που ετυμολογικά σημαίνει «ο άνθρωπος που ζει σύμφωνα με τους Νόμους του Φωτός»; Θέτουμε το ερώτημα μ’ αυτόν τον λίγο περίεργο τρόπο, επειδή, απ’ όσο ξέρουμε, ως τώρα, κανένα Εθνικιστικό κόμμα δεν έβαλε αυτόν τον πολιτικό στόχο. Τα χαρακτηριστικά που αξιολογούνται από τους εθνικιστές, είναι μόνο το χρώμα του δέρματος (αν είναι λευκό ή μαύρο) η μύτη (αν είναι σαν του Ερμή του Πραξιτέλη ή σαν του Ετσεβίτ) ή τα δάχτυλα των ποδιών (αν μοιάζουν μ’ εκείνα των αρχαίων αγαλμάτων). Αρκεί όμως η επικράτηση του λευκού για να ικανοποιηθεί ο εθνικισμός; Ή μήπως υπάρχει περίπτωση ν’ αντιληφθεί την πλάνη του και ν’ αλλάξει περιεχόμενο;
Εργαστηριακές εξετάσεις αίματος ή DNA δεν χρειάζεται να κάνουν, ακόμα τουλάχιστον, διότι οι εθνικιστές είναι σε θέση «να το κόβουν με το μάτι» και να ξέρουν στα σίγουρα αν ο τύπος έχει Ελληνικό αίμα ή δεν έχει. Και, βέβαια, εκλαμβάνουν ως Έλληνες όλους εκείνους που έχουν το λευκό χρώμα στο δέρμα τους. Αυτούς δεν τους ενοχλούν. Κυνηγούν τους μαύρους και τους μελαψούς. Για τον πανηγυρισμό του Γιάννη Αντετοκούνμπο με την Ελληνική σημαία μετά την επιλογή του στο draft του NBA, ο Νίκος Μιχαλολιάκος σχολίασε: “Και στο ζωολογικό κήπο αν δώσετε σε έναν χιμπατζή μια μπανάνα ή μια σημαία, θα την σηκώσει”. Ανάλογη ήταν η θέση της Χρυσής Αυγής ένα χρόνο πριν για τον μαύρο επίσης παίκτη της Εθνικής Σοφοκλή Σχορτσιανίτη.
Παραβλέπουν οι εθνικιστές ότι οι περισσότεροι κάτοικοι της Βαλκανικής χερσονήσου, σε ολόκληρη την Ηπειρωτική και τη νησιωτική Ελλάδα, είναι «κάθε καρυδιάς καρύδι». Είναι Ελληνοποιημένοι Αλβανοί και Εβραίοι και Σλάβοι και απόγονοι των στρατιωτών της Ρωμαϊκής (Βυζαντινής) αυτοκρατορίας, οι οποίοι κατάγονταν από τα βαρβαρικά φύλα του Βορρά, αλλά και της Οθωμανικής αυτοκρατορίας που επίσης κατάγονταν από «του διαόλου τη μάνα» για να χρησιμοποιήσουμε μία λαϊκή έκφραση. Όλοι αυτοί εγκαταστάθηκαν στον τόπο αυτό σφάζοντας τους αυτόχθονες Έλληνες και λεηλατώντας τις περιουσίες τους. Οι ορδές των βαρβάρων δεν έρχονταν για πλιάτσικο, αλλά για εγκατάσταση. Πριν από τους Σλάβους, οι Γαλάτες π.χ. που νικήθηκαν από τους Αιτωλούς το 279 π.Χ. εισέβαλαν στη χώρα «συν γυναιξί και τέκνοις». Το ίδιο είχαν κάνει και οι Πέρσες του Ξέρξη. Οι Γαλάτες και οι Πέρσες γύρισαν εκεί απ’ όπου ήρθαν. Όχι όμως και άλλοι λαοί, κυριότερος από τους οποίους ήταν οι Σλάβοι.
Εν ολίγοις, μεταξύ των εθνικιστών δεν δρουν μόνο γνήσιοι Έλληνες, αλλά (αναποφεύκτως, από στατιστική άποψη) και απόγονοι όλων αυτών των βάρβαρων φυλών που καμία πνευματική ή αιματολογική σχέση δεν είχαν και δεν έχουν με την Ελλάδα. Ότι πέρασε πολύς καιρός από τότε και πολιτογραφήθηκαν ως Έλληνες, τι λέει; Τίποτα! Ή, μάλλον, λέει ότι η μνήμη δεν είναι η καλύτερη αρετή των σύγχρονων Ελλήνων. Ξεχάσαμε ότι τα Ελληνικά Δημοτολόγια έχουν ηλικία μόλις εξήντα ετών… Μέχρι πριν λίγες δεκαετίες γραφόταν Έλληνας όποιος με άλφα ή βήτα τρόπο είχε ξεμείνει στον τόπο αυτό. Για να μην αναφερθούμε στις μαζικές Ελληνοποιήσεις που έγιναν τις τελευταίες δεκαετίες για ψηφοθηρικούς λόγους… Ο εθνικισμός σήμερα θεωρεί Έλληνες ακόμα και τους απογόνους εκείνων που πριν ακόμη από τους Τούρκους ή κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας εισέβαλαν απανωτά στη χώρα, έσφαξαν και βίασαν, λεηλάτησαν και ισοπέδωσαν τα αρχαία μνημεία.
Ποιος λοιπόν είναι Έλληνας σήμερα; Αρκεί τάχα ο διαχωρισμός σε λευκό και μαύρο ή μελαψό και κίτρινο; Αρκεί να βάλουμε από τη μία όχθη τους λευκούς και από την άλλη τους μαύρους; Θα είμαστε ιδεολογικά ικανοποιημένοι απ’ αυτό και θα αισθανθούμε ότι επιτελέσαμε εθνικό έργο; Και ξανά τώρα το ερώτημα: Ποιο θα ήταν άραγε το πολιτικό όραμα των Ελλήνων της εποχής μας; Θα μας αρκούσε να κάνουμε πράξη το όνειρο της Ρωμιοσύνης, να πάρουμε πίσω την Πόλη και την Αγιασοφιά; Να την κάνουμε τι; Να εκχριστιανίσουμε μήπως τους εξισλαμισμένους πληθυσμούς της Τουρκίας που κάποτε, ναι, ήταν Έλληνες; Και, αν είναι εύκολο να πάρουμε την Πόλη, που λέει ο λόγος, είναι τόσο εύκολο να θυμίσουμε στο ήμισυ του Τουρκικού πληθυσμού ότι κάποτε ήταν Έλληνες; Άντε και το κάνουμε κι αυτό. Τι θρησκεία θα τους δώσουμε; Την χριστιανική ορθοδοξία ή την θρησκεία των αρχαίων Ελλήνων για τους οποίους τόσο πολύ κοπτόμεθα;
Είναι καιρός να δούμε το όλο ζήτημα με άλλο μάτι. Να λογικευτούμε! Εν όψει της καλλιέργειας και της γιγάντωσης νέων απατηλών μύθων, ο Ελληνισμός χρειάζεται την ιστορική αλήθεια όσο ποτέ άλλοτε.
Το πολιτικό όραμα των Ελλήνων σήμερα είναι, εν ολίγοις, να κάνουμε ένα σύγχρονο κράτος στο οποίο να ζουν πολιτισμένα οι ευνομούμενοι κάτοικοί του. Χρειαζόμαστε ως στοιχείο επιβίωσης αυτού του κράτους την επανελλήνιση της παιδείας, τον σεβασμό της Ελληνικής γλώσσας. Για να γίνει όμως αυτό, πρέπει να διακρίνουμε καθαρά ότι το πολιτισμικό επίπεδο (που θα επέτρεπε στους πολίτες να υψωθούν σε κατοίκους αντάξιους της Ιστορίας του τόπου) απειλείται από το Ισλάμ που εισβάλει κατά κύματα, ξυπόλητο, ρακένδυτο, αξιολύπητο, ελεεινό. Είναι ήδη δύο ή – κατά πολλούς – και τρία εκατομμύρια σε μια χώρα δέκα εκατομμυρίων. Εγκλωβισμένοι εδώ, με το όνειρο να πάνε αλλού, δεν έχει σημασία, είναι σ’ έναν τόπο που δεν μπορεί να τους θρέψει. Πολλοί επικαλούνται την Ελληνική μετανάστευση κατά τις προηγούμενες δεκαετίες, στην Αμερική, την Αυστραλία, τη Γερμανία, και ζητούν από το λαό και την κυβέρνησή του να τη θυμόμαστε, ώστε να μη γίνουμε άδικοι με τους Ασιάτες και τους Αφρικανούς μετανάστες που έρχονται τώρα στην Ελλάδα. Αυτό γράφει με συγκινητικό τρόπο και ο συγγραφέας Ζήσης Παπανικόλας, γόνος Ελλήνων μεταναστών στις ΗΠΑ. Παραβλέπουν όλοι (μα όλοι;) ότι δεν έχει καμία ομοιότητα το ένα με το άλλο και είναι απορίας άξιο γιατί το επικαλούνται ακόμα και άνθρωποι υψηλού μορφωτικού επιπέδου. Ξεχνούν ότι οι χώρες που υποδέχονταν Έλληνες μετανάστες ήταν χώρες ακμάζουσες που ήθελαν εργατικό προσωπικό. Η Ελλάδα όμως που υποδέχεται σήμερα μετανάστες, είναι μία χρεοκοπημένη χώρα, βρίσκεται διασωληνωμένη στην εντατική, ίσα που αναπνέει, βρίσκεται με το ένα πόδι στην άβυσσο. Πώς τους διαφεύγει μια τόσο σημαντική λεπτομέρεια; Πώς είναι δυνατόν να τους ξεφεύγει; Καλά συγκρίνουν τον τρόπο ζωής των Ελλήνων μεταναστών στις ΗΠΑ με τον τρόπο ζωής των Ασιατών στην Ελλάδα, γιατί όμως δεν συγκρίνουν και την ανοδική πορεία, στην οποία βρίσκονταν οι ΗΠΑ τότε με την καθοδική πορεία που βρίσκεται η Ελλάδα σήμερα; Στα λόγια είναι τόσο εύκολο να γίνεις ανθρωπιστής κι ακόμα ευκολότερα κατακεραυνώνεις τους άλλους που επιχειρούν να θέσουν ένα λογικό ζήτημα: Χωράμε ή δεν χωράμε στο πλοίο ρε παιδιά; Εμ, δε χωράμε! Θα πνιγούμε αντάμα. Κι αυτό το λένε ρατσισμό ή ξενοφοβία! Κι επίσης: Οι χώρες προορισμού των Ελλήνων μεταναστών διάλεγαν ποιους και πόσους Έλληνες θα δέχονταν ως μετανάστες, τους περνούσαν από ψιλό κόσκινο για θέματα υγείας, ακόμα και για θέματα πολιτικής προτίμησης! Είναι γνωστό ότι δεν γίνονταν δεκτοί οι κομμουνιστές ή όσοι είχαν προβλήματα με την αστυνομία ή όσοι δεν ήσαν υγιείς. Τι ήταν άραγε; Ρατσισμός κι αυτό; Τα κράτη που ήταν τόποι προορισμού μεταναστών, δικαίως ή αδίκως δεν έχει σημασία, διασφάλιζαν την δική τους άποψη για το σημαίνει κράτος και κοινωνία ή πώς ήθελαν να διαβιούν οι πολίτες τους. Στη Γερμανία, σήμερα, εάν είναι πολίτης εκτός Ε.Ε. για να πάρει άδεια παραμονής πρέπει να βρει εξειδικευμένη εργασία. Για να βρει εργασία πρέπει να γνωρίζει Γερμανικά. Μόνιμη άδεια παραμονής (και όχι ιθαγένεια) παίρνει μετά από 33 μήνες εργασιακής σχέσης. Ούτε ο πολίτης της Ε.Ε. βρίσκει δουλειά, αν δεν ξέρει Γερμανικά. Μπορεί όμως να ζήσει εκεί, αν έχει 500.000 ευρώ και ζει από τα έτοιμα. Για να πάει δε κάποιος την οικογένειά του στη Γερμανία, πρέπει να έχει ενοικιασμένο μεγάλο διαμέρισμα.
Η Ελλάδα όχι μόνο δεν διαλέγει αυτούς που εισβάλλουν, δεν ξέρει και τι της γίνεται με δαύτους. Πώς το λένε αυτό; Σε μια στιγμή που υποφέρει η ίδια και κάθε μέρα που ξημερώνει κινδυνεύει με κατάρρευση, υποδέχεται στίφη πειναλέων ανθρώπων. Εδώ ισχύει το «μπάτε σκύλοι αλέστε κι αλεστικά μη δίνετε». Όλα τα κακοποιά στοιχεία που «έκαψαν την καλύβα τους» στη χώρα που ζούσαν, επικαλούνται πολιτική δίωξη, ανακατεύονται με τους αληθινά διωγμένους και ενσκήπτουν ως ακρίδες στο Ελληνικό έδαφος, υγιείς ή μη. Αγνώριστοι και ίσοι με τους απεγνωσμένους. Δε φτάνει που οι Έλληνες δεν ξέρουν πια πώς να επιβιώσουν οι ίδιοι, κατηγορούνται από πάνω και ως ξενοφοβικοί και ρατσιστές. Είναι παράλογο! Η βίαιη, ακόμα και η ειρηνική ενσωμάτωση αυτών των αλλοεθνών στην Ελληνική κοινωνία είναι μια ατομική βόμβα στα θεμέλια της ήδη ευάλωτης χώρας, της ήδη λεηλατημένης, της ρημαγμένης, της άμοιρης.
Η αποδοχή των μεταναστών, όπως τη ζητούν οι ηγέτες της αριστεράς και δη στο όνομα του ανθρωπισμού και στο όνομα της Δημοκρατίας, σημαίνει ότι θα είναι η αιτία να γίνουν σύντομα πλειοψηφία και, κατά συνέπεια, θα επιβάλλουν σε όλους μας τον μουεζίνη, πάνω εκεί που λέγαμε ν’ απαλλαχτούμε από τον παπά. Κατανοούμε βέβαια τον λόγο που η αριστερά «κόπτεται» για τους μετανάστες. Ανίκανη να πείσει μαζικά τους αυτόχθονες για τα οράματά της, μπορεί να βρεθεί επικεφαλής μιας βιομηχανίας ανέλπιστων ψήφων εξουσίας Ελληνοποιώντας τους μετανάστες στο όνομα του ανθρωπισμού που συγκινεί κάθε πικραμένο.
Ο Γιώργος Λακόπουλος στο protagon.gr σε άρθρο του με τίτλο «μαύρος από την Καλαμάτα», γράφει: “Το λένε οι αριθμοί: σχεδόν οι δύο στους δέκα κατοίκους της χώρας δεν έχουν μητρική γλώσσα την Ελληνική. Μετανάστες; Όχι όλοι. Ξένοι; Ούτε! Εκατοντάδες χιλιάδες από αυτούς δεν αισθάνονται μετανάστες, ούτε ξένοι, γιατί, απλούστατα, δεν είναι. Δεν έχουν έλθει από πουθενά. Και δεν θέλουν να επιστρέψουν κάπου. Γεννήθηκαν εδώ. Και εδώ θέλουν να ζήσουν. Είναι νέοι μέχρι 20 – 22 ετών και συγκροτούν έναν πληθυσμό που διαρκώς θα αυξάνεται ”.
Η επιστολή ενός Έλληνα συγγραφέα, του Ζήση Παπανικόλα, γιου Ελλήνων μεταναστών στις Η.Π.Α. που δημοσιεύτηκε αυτές τις ημέρες στον Ελληνικό Τύπο, κάνει σαφή πρόβλεψη: “Στο μέλλον η Ελλάδα μπορεί να είναι λιγότερο Ελληνική, περισσότερο πολυεθνοτική και ακριβώς γι’ αυτό πιο ενδιαφέρουσα. Η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, η Πάτρα ίσως αρχίσουν να μοιάζουν μ’ εκείνες τις πολυεθνοτικές, πολυγλωσσικές πόλεις της Ελληνιστικής ή της Βυζαντινής εποχής”.
Λοιπόν, ναι. Καλύτερα να ετοιμαζόμαστε για να υποδεχτούμε τη «Νέα Ελλάδα» του Αντώνη Σαμαρά που εξήγγειλε στο Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας. Όπως το έλεγε ο Ανδρέας: «Το ποτάμι δε γυρίζει πίσω»…
Η πικρή πραγματικότητα που διαμορφώθηκε ήδη στη χώρα, όμως δεν έχει συνειδητοποιηθεί, είναι ότι: Από το ομόαιμον, το ομόθρησκον, το ομόγλωσσον και το ομότροπον (που κάποτε προσδιόριζαν την Ελληνική φυλή) το μόνο που έμεινε πια, είναι το ομόγλωσσον. Αλλά κι αυτό είναι ανάπηρο φυσικά. Από μόνη της η διαπίστωση αυτή δίνει το στίγμα του σύγχρονου κατοίκου αυτής της χώρας. Το ερώτημα «πόσο Έλληνες είμαστε;» πρέπει ν’ απαντήσει σ’ αυτά τα τέσσερα γνωρίσματα. Και δεν απαντά. Δεν μπορεί ν’ απαντήσει.
Η θολούρα των αισθημάτων που διατηρούμε στην Ελλάδα για το ζήτημα αυτό, δεν βοηθά καθόλου στο να ξεκαθαρίσουμε τις πολιτικές μας θέσεις.
Πέρα όμως από το τι θα κάνουν τελικά οι πολιτικοί και το πώς θα διαμορφωθεί η Πολιτική Σκέψη απέναντι στο καυτό ζήτημα των μεταναστών, εμάς, εδώ, μας ενδιαφέρουν τα εξής σημεία:
1). Ελληνικότητα σημαίνει το ομόαιμον, το ομόθρησκον, το ομόγλωσσον, το ομότροπον. Μπροστά δε απ’ αυτά τα επίθετα πρέπει να μπει ο προσδιορισμός που θα δηλώνει το πρωτογενές του κάθε επιθέτου και όχι το ενδιάμεσο ή το επίκτητο. Ο εξισλαμισμός των Ελλήνων από τους Τούρκους δεν είναι χειρότερος από την εκχριστιανισμό των Ελλήνων από τους Βυζαντινούς.
2). Η Ελληνικότητα είναι μια ιδιότητα που δεν αποκτάει κανείς με ένα χαρτί που θα εκδώσει η αρμόδια υπηρεσία του κράτους για να πολιτογραφήσει έναν μετανάστη ή έναν εισβολέα. Η Ελληνικότητα είναι φιλοσοφικό, πνευματικό ζήτημα. Είναι θέμα συνείδησης. Ο επιβάτης του αεροπλάνου δεν σημαίνει ότι είναι ή μπορεί να γίνει πιλότος.
3). Πολιτικό ή κρατικό (ίσως και εθνικό) ζήτημα γίνεται η Ελληνικότητα στο επίπεδο που έχει ή δεν έχει την ελευθερία να εκφραστεί. Να κατανοήσουμε λοιπόν ότι δεν την έχει. Όχι εξ αιτίας των τωρινών μεταναστών, αλλ’ εξ αιτίας των παλαιοτέρων, που από ιδρύσεως του κράτους πολιτογραφήθηκαν Έλληνες, αν και δεν ήταν.
4). Το Φιλοσοφικό στίγμα των Ελλήνων λέει καθαρά ότι: Όποιος είναι Έλληνας δεν μπορεί να υπακούει στις Δέκα Εντολές του Μωυσή. Ο Έλληνας εμπνέεται από τα 147 Δελφικά Παραγγέλματα. Αυτό, από μόνο του, είναι το πρώτο και το καλύτερο διακριτικό γνώρισμα του Έλληνα. Φτάνει για να τον διαχωρίσει απ’ όλους, λευκούς και μαύρους αντάμα.
Ιδού λοιπόν ο ορισμός: Έλληνας είναι μόνο αυτός που (όπου και αν κατοικεί, στην Ελλάδα ή στον πλανήτη) διαγράφει από τη ζωή του τις Δέκα Εντολές, ξύνει τις σκουριές που επικάθησαν στο υποσυνείδητό του και ενστερνίζεται τα 147 Δελφικά Παραγγέλματα. Κανείς άλλος δεν είναι Έλληνας. Ναι, κανείς. Ούτε αυτός που κατοικεί σ’ αυτόν τον τόπο πάππου προς πάππου, ούτε αυτός που ξενιτεύτηκε κουβαλώντας την λαϊκή του παράδοση που φτάνει μόνο μέχρι την Αγιασοφιά, ξεχνώντας τον Παρθενώνα, ούτε ο λευκός ή ο μαύρος που απόκτησε Ελληνικό διαβατήριο κι έγινε πολίτης του κράτους, επειδή γεννήθηκε σ’ αυτόν τον τόπο από νόμιμους ή παράνομους γονείς.
Έλληνας είναι «αυτός που ζει σύμφωνα με τους Νόμους του Φωτός». Είναι ο ελεύθερος άνθρωπος που δεν υπακούει στις Εντολές του προφήτη, ακούει όμως και σέβεται τα παραγγέλματα των σοφών.
Έλληνας είναι ο αυτόφωτος που, όμως, δεν λάμπει κατά μόνας, αλλά φωτίζει τους γύρω του, είτε το αξίζουν, είτε όχι, διότι μ’ αυτή τη μεγαλόψυχη διάχυση του Φωτός επί δικαίων και αδίκων, επί ωραίων και ασχήμων, χτίζεται η αιώνια Ελλάδα και αποκτά υπόσταση ο Ελληνισμός. Αυτή άλλωστε η διάχυτη λάμψη, το διευρυμένο Φως, είναι η ΑΠΟΣΤΟΛΗ των Ελλήνων στη γη, είναι το συστατικό «της Ελλάδας που ποτέ δεν πεθαίνει». Διότι, ναι, σ’ αυτό το μέγεθος που λέγεται «Ελλάς» (και όχι Γραικία ή Greece) υπάρχει κάτι που ποτέ δεν πεθαίνει. Τι άλλο θα ήταν από την ψυχή; Που σημαίνει ότι: Μόνο το σώμα της Ελλάδας πεθαίνει. Δηλαδή: Πεθαίνει και ανασταίνεται, όσο η ψυχή παραμένει αθάνατη. Αυτή η νομοτέλεια λέει ότι η Ελλάδα, σαν ψυχή, ποτέ δεν πεθαίνει, σαν σώμα όμως πεθαίνει. Και ανασταίνεται.
Οι Έλληνες. Είναι η ψυχή της Ελλάδας. Και του κόσμου. Αυτό το κράτος που λέγεται «Ελληνικό», δεν τιμά τους Έλληνες. Δεν τους γνωρίζει καν. Δεν τους αναγνωρίζει. Όσους ενίοτε αναγνωρίζει, τους θεωρεί περιθώριο, τους στερεί κάθε οδό για τα δημόσια αξιώματα. Χρησιμοποιεί όμως το όνομά τους για πολιτικό άλλοθι. Στο όνομά τους συγκρούονται οι Μεγάλες Δυνάμεις με την Τουρκία στη Ναυμαχία του Ναυαρίνου το 1827, στο όνομά τους οι Ευρωπαίοι πάλι σταματούν τους Τούρκους έξω από την Αθήνα στο πόλεμο του 1897, στο όνομά τους η Greece γίνεται δεκτή στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 1979 και στην Ευρωζώνη το 2001. Και όμως. Το λεγόμενο Ελληνικό κράτος κλέβει το θρύλο, το μύθο και τη δόξα των Ελλήνων, εμπορεύεται το πνεύμα τους, χωρίς όμως να ξέρει, ούτε να νοιώθει κάτι απ’ αυτό, καρπούται το αποτέλεσμα της διαχρονικής εργασίας των Ελλήνων, όπως ακριβώς έκαναν πάντα οι βάρβαροι για να μη χαθούν, οικειοποιείται το όνομά τους όπως ο γύφτος που διασκεδάζει με την Δημοτική παράδοση τους καλεσμένους στο γάμο.
Αλλά οι Έλληνες είναι εδώ. Ήταν πάντα εδώ. Διέπουν την Ελλάδα, καθώς η αθάνατη ψυχή διέπει τον κόσμο. Και, όπως οι ψυχές, περιμένουν την επόμενη ενσάρκωση, την κατάβαση από τον ουρανό στη γη, τη νέα γέννηση, την Ανάσταση.
Δεν πρόκειται για τη γέννηση του Μεγάλου Αλεξάνδρου που θα ξανακατακτήσει την Ασία, αλλά για την ποιητική επιστροφή του χρυσού γένους, για την φιλοσοφική επικράτηση του ανώτερου νοητικού (όπως αποκωδικοποιεί ο Πρόκλος τον Ησίοδο) την ανέλιξη δηλαδή του ανθρώπου στο υψηλότατο πνεύμα, όπου ανήκουν οι ποιητές και οι άριστοι.
