Η κεντροαριστερά «δεν υπάρχει πια, την πάτησε το τραίνο» που λέει και το άσμα. Η κεντροαριστερά «τα έφαγε τα ψωμιά της». Όπως τουλάχιστον τη γνωρίζουμε στη διάρκεια της μεταπολίτευσης. Η κεντροαριστερά εμφανίστηκε με τον Ανδρέα Παπανδρέου και χάθηκε με αυτόν. Δεν υφίσταται. Η κεντροδεξιά ήταν μια πρόσκαιρη απάντηση στο ιδεολόγημα του Ανδρέα, δεν ξέφυγε όμως ποτέ από την απλή θεωρητική κατασκευή. Η Νέα Δημοκρατία τη χρησιμοποίησε τεχνητά κατά την περίοδο 1997 – 2009 για να επιστρέψει σήμερα (επί Σαμαρά) στην εστία της.
Πολλοί λένε ότι το «σύστημα» ετοιμάζει τον Αλέξη Τσίπρα για πρωθυπουργό. Κι αυτός φαίνεται να το πιστεύει. Η αλήθεια όμως είναι ότι ο Ανδρέας που έγινε το 1981 χρησιμοποιώντας αριστερή φρασεολογία, έγινε σε μια εποχή που έπρεπε να αναχαιτιστεί ο κομμουνιστικός κίνδυνος, κάτι που απασχολούσε πολύ όχι μόνο την Αμερική, αλλά και την Ευρώπη. Οι ξένοι και ιδίως οι Αμερικανοί είχαν απογοητευτεί από τη χούντα του Παπαδόπουλου που στηρίχτηκε γι’ αυτόν ακριβώς το σκοπό και ήθελαν μία πολύ πιο έξυπνη λύση, την οποία βρήκαν στο πρόσωπο του χαρισματικού Ανδρέα στη βάση ενός εναλλακτικού σεναρίου, το οποίο γνωρίζουμε πλέον καλά.
Σήμερα όμως δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση. Ο κίνδυνος εκείνος έχει εξαλειφθεί από το 1989 διά παντός. Ο επόμενος συστημικός κίνδυνος δεν είναι πια ο ηττημένος κομμουνισμός, αλλά ο υπερτροφισμός του καπιταλισμού και η μεταοικονομική του εκδοχή, αυτή ακριβώς που προκάλεσε και την παρούσα οικονομική κρίση. Κίνδυνος για το σύστημα δεν είναι ούτε καν η αριστερά, για τον απλό λόγο ότι δεν έχει συγκροτήσει πρόταση εξουσίας.
Τα λογιστικά εργαλεία λοιπόν που χρειάζεται επειγόντως το σύστημα, δεν θα προκύψουν από μία κυβέρνηση αλλοιωμένης αριστεράς στην Ελλάδα ή στην Ευρώπη, αλλ’ από την ανασύνταξη των καθεστωτικών δυνάμεων κάθε χώρας και με νέα συνάντησή τους, υπό άλλους όρους, σε διεθνές επίπεδο. Κι αυτό, επειδή δεν υπάρχει χρόνος για να εκπαιδευτούν στην διαχείριση εναλλακτικοί πολιτικοί χώροι. Κάτι τέτοιο θα ήταν επικίνδυνη απώλεια χρόνου. Με τη σκέψη αυτή οδηγούμαστε σε ένα πολιτικό συμπέρασμα που μένει ωστόσο να επιβεβαιωθεί στο άμεσο μέλλον: Να οργανωθούν και ν’ ανασυνταχθούν οι δεξιές (συντηρητικές) δυνάμεις κάθε χώρας. Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, προβλέπουμε ολική επάνοδο της παλιάς καλής δεξιάς στις αμέσως επόμενες εκλογές.
Ας έρθουμε στον αρχηγό του ΣΥΡΙΖΑ: Εάν ο Τσίπρας εγκαταλείψει την ταυτότητα της αριστεράς για να καλύψει την κεντροαριστερά, θα κάνει ένα βήμα προς το κενό που άφησε πίσω του ο Ανδρέας. Ένα κενό που δεν μπορεί να καλυφθεί με άλλες ελκυστικές ιδέες, άρα θα μείνει άβυσσος. Ταυτόχρονα θα μείνει εκτεθειμένος αριστερά του και θα πάθει ό,τι έπαθε ο Κώστας Καραμανλής στα δεξιά του, μετά το 1997 που επέλεγε ως πρόκριμά του το «κοινωνικό Κέντρο»: Θα προκαλέσει τη γέννηση κάποιου «ορθοδόξου» κόμματος. Και, ναι μεν εκείνος κατάφερε να κυβερνήσει, επειδή το κόμμα του είχε κουλτούρα εξουσίας, ο Τσίπρας όμως δεν έχει, ούτε το κόμμα του, άρα θα εκτεθεί βάναυσα. Η μόνη λογική επιλογή του Τσίπρα είναι λοιπόν να υπερασπίσει την αριστεροσύνη του και με αυτήν να διεκδικήσει την εξουσία. Αυτό που του ζητάνε οι παραδοσιακοί σύντροφοί του είναι σωστό. Αυτό που του ζητάνε οι νέοι οπαδοί του, είναι λάθος. Διότι το ζητούν μαθημένοι απ’ αυτό που κουβάλησαν μαζί τους φεύγοντας από το ΠαΣοΚ. Ήδη ο Τσίπρας εκτίθεται στο βωμό της εξουσίας που ελπίζει να κατακτήσει. Και γελειοποιείται με τα «ήξεις, αφήξεις» του. Αν όμως «αράξει στα κιλά του», θα είναι στο εξής το σώμα της αριστεράς που θα ομαδοποιεί τον κόσμο απέναντι στην εξουσία. Μόνο που αυτό ανέκαθεν ήταν «βούτυρο στο ψωμί της εξουσίας».
Συμπέρασμα: Ο Τσίπρας βρίσκεται σε πολιτικό αδιέξοδο. Αόρατο στους οπαδούς του, αλλά και στον ίδιο. Ορατό όμως σε όποιον γνωρίζει ελάχιστα την Φιλοσοφία της Ιστορίας. Ό,τι και να κάνει, ΔΕΝ μπορεί να κυβερνήσει. Το πολύ να παίξει το ρόλο της εκτονωτικής βαλβίδας στη λαϊκή δυσφορία. Από τη φύση της η διαμαρτυρία (η καταγγελία) ως πολιτικό χαρακτηριστικό ενός κόμματος, καθιστά ανίκανο το κόμμα όχι μόνο ως προς την κυβερνητική του προοπτική, αλλά και ως προς αυτήν ακόμα την διεκδίκηση της εξουσίας. Κι αυτό το είδαμε ήδη στο μεσοδιάστημα των διπλών εκλογών του Ιουνίου 2012. Οι Συριζαίοι είχαν πανικοβληθεί με την προοπτική να τους βγάλει πρώτους ο θυμωμένος λαός κι έκαναν ό,τι περνούσε από το χέρι τους να μείνουν δεύτεροι!
Στις 4 Ιουνίου 2012, λίγες μέρες πριν από τις επαναληπτικές εκλογές, σε άρθρο της η «Αναγγελία» (φ. 465) έγραφε:
“Ο Αλέξης Τσίπρας έβγαλε το χέρι του από την τσέπη, όπου το έβαζε μόνιμα τόσον καιρό μιλώντας στη Βουλή. Τώρα τα χέρια του κινούνται επιβεβαιωτικά στον λόγο του στο ύψος του θώρακα. Όμως ακόμα δεν σήκωσε τα χέρια του ψηλά, δεν τα άπλωσε σε ηγετικό χαιρετισμό, δεν άνοιξε ακόμα φτερούγες για να σκεπάσει τον λαό του, αν και κάνει μερικές δειλές πρόβες πού και πού. Θα το κάνει κι αυτό, αλλά δεν είναι ακόμα η ώρα. Αν προσέξει κανείς τις κινήσεις των χεριών του, αν συγκρίνει τις κινήσεις που κάνει τώρα με τις κινήσεις που έκανε τα προηγούμενα χρόνια, θα καταλάβει αμέσως ότι δεν θέλει να πάρει πρωτιά στις 17 Ιουνίου, δεν αισθάνεται ακόμα έτοιμος να γίνει ηγέτης, ξέρει ότι προς το παρόν είναι αρχηγός και αυτό του αρκεί, ξέρει ότι για να γίνει ηγέτης χρειάζεται κι άλλο χρόνο, ίσως όχι μόνο χρόνο, αλλά και καλύτερες ευκαιρίες. Ίσως στις επόμενες εκλογές…”
Λοιπόν, τον Ιούνιο του 2013 στη συγκέντρωση στο Σύνταγμα, την ώρα που ο Σαμαράς, ο Βενιζέλος και ο Κουβέλης έψαχναν τρόπο ν’ ανανεώσουν την κυβερνητική τους σύμπραξη για ν’ αποφευχθούν οι πρόωρες εκλογές με αφορμή το κλείσιμο της ΕΡΤ, όπως είχαμε προβλέψει, ο Αλέξης Τσίπρας σήκωσε τα χέρια του ψηλά, ήταν ένας “ηγετικός χαιρετισμός, άνοιξε τις φτερούγες του για να σκεπάσει τον λαό του”. Είναι φανερό. Πιστεύει ότι ήρθε η ώρα. Μόνο που δεν είναι η ώρα της ηγεσίας του στη χώρα, αλλά η ώρα της ηγεσίας του στην αριστερά. Στην αριστερά που, όπου νάναι, απαλλάσσεται από τις μεταπολιτευτικές θολούρες του ΠαΣοΚ. Εκτός αν επαληθευτεί και η άλλη πρόβλεψη του ιδίου άρθρου: “Είναι ένα πολιτικό ταλέντο (που) θα ριφθεί στην πυρά, όπως άλλωστε έγινε και με τόσα άλλα πολιτικά ταλέντα που μόνο η αριστερά ήξερε να παράγει και μόνο η αριστερά ήξερε να καταβροχθίζει”.
Τα Κέντρα εξουσίας που θέλουν τον Τσίπρα κραταιό ηγέτη της αριστεράς, δεν θέλουν να τον φθείρουν. Αντίθετα. Τον θέλουν ισχυρό στον χώρο του. Όσο διατηρεί την φιλοδοξία του να γίνει πρωθυπουργός, θα είναι απολύτως χρήσιμος στο σύστημα. Αν καταφέρει να την υλοποιήσει ή αν τη χάσει, θα του τραβήξουν το χαλί. Στην πρώτη περίπτωση το ίδιο το σύστημα, στη δεύτερη οι ορθόδοξοι σύντροφοί του.
Ο Τσίπρας δεν μπορεί να ξεφύγει από τη καταγγελτική φύση του πολιτικού χώρου που τον ανέδειξε. Θα γίνει έτσι το πιόνι της ανανηψάσης δεξιάς, ο κραταιός ηγέτης της χρήσιμης βαλβίδας που δεν θα γίνει ποτέ εξουσία.
