Τα κάστανα είναι οι αγαπημένοι καρποί από πολλούς εμάς τον χειμώνα και τα επιλέγουμε συνήθως ως σνακ. Αυτή είναι η εποχή που βρίσκουμε να τα αγοράσουμε και θέλουμε να τα καταναλώσουμε ψητά, βραστά ή ως μέρος ενός φαγητού ή γλυκού!
Όμως, για να πούμε λίγα πράγματα για το κάστανο… είναι καρπός της καστανιάς και βρίσκεται μέσα σε ξυλώδες περίβλημα που έχει αγκάθια εξωτερικά και ανοίγει όταν οι καρποί ωριμάσουν. Ανάλογα με το είδος, μέσα στο περίβλημα μπορεί να υπάρχει 1 καρπός ή 2-3. Το μέγεθός του εξαρτάται από την ποικιλία, την υγρασία και τη σύσταση του εδάφους. Στην Ελλάδα ευδοκιμεί κυρίως στη Μακεδονία, στη Θεσσαλία και στις ορεινές περιοχές της Κρήτης.
Τα κάστανα είναι διαφορετικά από τους άλλους ξηρούς καρπούς στην θρεπτική τους σύσταση αλλά και από γαστρονομικής άποψης. Έχουν γλυκιά γεύση και η υφή τους είναι παρόμοια της ψητής πατάτας, ενώ δεν προσεγγίζει την τραγανή υφή των άλλων ξηρών καρπών. Από θρεπτικής απόψεως θυμίζουν περισσότερο ένα προϊόν ολικής αλέσεως παρά ξηρούς καρπούς, διότι είναι χαμηλά σε λιπαρά, περιέχουν πρωτεΐνη, υδατάνθρακες με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη και φυτικές ίνες. Επίσης, είναι μια καλή πηγή βιταμινών και μετάλλων όπως οι ξηροί καρποί, αλλά λόγω της υψηλής τους συγκέντρωσης σε νερό η περιεκτικότητα αυτών των θρεπτικών ουσιών είναι μικρότερη σε σύγκριση με τους ξηρούς καρπούς.
Όπως αναφέραμε και παραπάνω έχουν υψηλή θρεπτική αξία και προσφέρουν πολλά οφέλη στην υγεία μας. Συγκεκριμένα λόγω του χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη βοηθούν στο να μην αυξάνεται απότομα η γλυκόζη (το σάκχαρο) στο αίμα όταν τα τρώμε, οπότε μπορούν να καταναλώνονται από διαβητικούς, από ανθρώπους με αντίσταση στην ινσουλίνη και με διαταραχή στη γλυκόζη. Επιπλέον, δεν περιέχουν γλουτένη οπότε μπορούν να καταναλωθούν από άτομα που έχουν δυσανεξία στη γλουτένη, δηλαδή πάσχουν από κοιλιοκάκη. Ακόμη, έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε λίπος και δε σε κορεσμένο λίπος οπότε μπορούν να καταναλωθούν από ανθρώπους που έχουν υψηλή χοληστερόλη ή ακολουθούν δίαιτα χαμηλή σε λιπαρά. Τέλος, αποτελούν μία καλή πηγή φυτικών ινών (προάγουν την καλή λειτουργία του εντέρου), είναι πλούσια σε βιταμίνη C (αντιοξειδωτική βιταμίνη, αυξάνει την απορρόφηση του σιδήρου από τον οργανισμό, ενισχύει την λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος), είναι χαμηλά σε νάτριο και περιέχουν κάλιο (μία δίαιτα χαμηλή σε νάτριο και υψηλή σε κάλιο συμβάλλει στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και στην καλή υγεία της καρδιάς).
Όταν αγοράζουμε κάστανα προτιμάμε εκείνα που είναι μετρίου μεγέθους και τα αισθανόμαστε βαριά για το μέγεθός τους, που είναι ακέραια και με σταθερό περίβλημα. Λόγω της υψηλής τους περιεκτικότητας σε νερό (περίπου 50% σε νερό) μπορούν να “στεγνώσουν” εύκολα, γι΄ αυτό αν πρόκειται να αποθηκευτούν για περισσότερο από 1-2 ημέρες, καλό είναι να τα τοποθετήσουμε σε μία πλαστική σακούλα, ώστε να βοηθήσουμε στην διατήρηση της υγρασίας τους. Πρέπει να αποθηκεύονται σε θερμοκρασία όσο το δυνατόν πιο κοντά στους 0ο C , έτσι με την κατάλληλη αποθήκευση τα κάστανα μπορούν να διατηρηθούν σε καλή κατάσταση για μερικές εβδομάδες. Μία καλή συμβουλή για πριν το μαγείρεμα των κάστανων είναι να κόψετε το περίβλημά τους είτε κατά μήκος είτε να κάνετε ένα σταυρό στη βάση τους, έτσι ώστε να μην ανοίξουν κατά το μαγείρεμα.
Τα κάστανα μπορείτε να τα ψήσετε, να τα βράσετε ή να τα χρησιμοποιήσετε ως μέρος ενός φαγητού ή γλυκού. Μπορούν να καταναλωθούν ως σνακ-ενδιάμεσο γεύμα στο σπίτι ή στη δουλειά ή στη βόλτα. Μία τυπική μερίδα για κάστανα είναι περίπου 30 γρ. που ισοδυναμεί με περίπου 4 κάστανα. Ακόμη, μπορείτε να φτιάξετε πουρέ από κάστανα και να συνοδέψετε το κρέας ή το κοτόπουλο. Τέλος, μπορείτε να φτιάξετε γλυκό κάστανο.
Όμως, να δούμε λίγο και την θερμιδική αξία των κάστανων, που προβληματίζει πολλούς… Λοιπόν τα 100 γρ. κάστανα ψητά μας παρέχουν 173 θερμίδες, επομένως μπορούν να αποτελέσουν μέρος μίας ισορροπημένης διατροφής. Επιπλέον, αν τα συγκρίνουμε με άλλους ξηρούς καρπούς, όπως τα καρύδια, μας παρέχουν λιγότερες θερμίδες στην ίδια ποσότητα (τα 100 γρ. καρύδια παρέχουν 647 θερμίδες ή 4 μισά καρύδια 45 θερμίδες). Όμως, να τονίσουμε ότι το σημαντικότερο είναι η ποσότητα, το να μην υπερκαταναλώνουμε!
