Η θέση ότι το πάρκο πρέπει να ανοιχτεί στους δημότες, άρα είναι ανάγκη να καταργηθεί η μάντρα που το χωρίζει από το κοινό, δεν είναι καινούρια. Αποτέλεσε βασικό αξίωμα της μελέτης που έκαμε το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και παρουσίασε το 2002 η τότε Δημοτική Αρχή. Είχαμε και τότε ασχοληθεί με το θέμα. Το Μάιο του 2002 δημοσιεύσαμε μάλιστα στο περιοδικό «Ρεύμα» ένα άρθρο με τίτλο «Το Πάρκο είναι η ιστορία της ίδιας της πόλης του Αγρινίου». Ορισμένα σημεία εκείνου του άρθρου παραμένουν επίκαιρα. Γράφαμε τότε:
Όσο κι αν μοιάζουν αυτονόητα τα όμορφα πράγματα που απολαμβάνουμε γύρω μας, δεν είναι καθόλου. Ούτε βέβαια οι ασυναρτησίες του αστικού περιβάλλοντος προέκυψαν τυχαία. Οφείλονται σε στενομυαλιές του παρελθόντος, κάτι που θα έπρεπε να μας υποψιάζει ότι ανάλογες στενομυαλιές συμβαίνουν και σήμερα από μας και υποθηκεύουν το μέλλον των απογόνων μας.
Στις περισσότερες περιπτώσεις έχουμε μπροστά μας μιαν άκρως ενδιαφέρουσα και ξεχασμένη Ιστορία. Όπως για παράδειγμα το Πάρκο του Αγρινίου, που η μελέτη του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ικανοποιώντας τους μακρόχρονους πόθους των Αγρινιωτών και της Δημοτικής Αρχής, φιλοδοξεί να καταστήσει πόλο έλξης των κατοίκων της μεγαλύτερης πόλης του Νομού.
… Η οικογένεια Παπαστράτου από τις αρχές του εικοστού αιώνα έκαμε και πλήρωσε ένα σχέδιο πολεδόμησης, χρήσεων γης, απόκτησης ταυτότητας. Το σχέδιο αυτό, που δεν υλοποιήθηκε ποτέ λόγω των αντιδράσεων των τσιφλικάδων της εποχής (μέχρι διαδήλωση έκαμαν στην πλατεία!…) προσδιόρισε με σαφήνεια το πώς θ’ αναπτυχθεί η νέα πόλη και ποια θα έπρεπε να είναι τα χαρακτηριστικά της ανάπτυξής της.
Έτσι, το 1919, οι Παπαστραταίοι αγοράζουν το κτήμα Χατζόπουλου και προγραμμάτισαν να δημιουργήσουν εκεί κάποιες εστίες για μια ορθολογική και σωστή ανάπτυξη σαν ένα αντίβαρο της αποτυχημένης προσπάθειάς τους ν’ αποχτήσει η πόλη πολεοδομικό σχέδιο.
Οι Αγρινιώτες ξέρουν και καταλαβαίνουν καλά σήμερα τι φοβερές συνέπειες είχε εκείνη η στενοκέφαλη και μικρόψυχη αντίδραση. Το Αγρίνιο έχασε τη μοναδική ευκαιρία που είχε ν’ αποχτήσει χαρακτηριστικά μιας μεγάλης πόλης και θα το πληρώνει αυτό πάντα. Όμως οι αντιδράσεις συνεχίστηκαν και μετά. Το πάρκο έγινε εκ νέου μήλον της έριδος. Οι προύχοντες της εποχής ήθελαν το πάρκο για την εγκατάσταση των προσφύγων!
Με αφετηρία τα γεγονότα αυτά, αλλά και μεταγενέστερα, μετά τον πόλεμο, το όραμα για έναν υποτυπώδη σχεδιασμό ολοένα και μαράζωνε. Στη θέση του οράματος ήρθε η άναρχη και αυθαίρετη δόμηση. Ολόκληρες περιοχές βγήκαν στο περιθώριο, με ό,τι αυτό σήμαινε στο επίπεδο της κοινωνικής σύνθεσης και τη διαμόρφωση χαρακτήρων ή ύφους μιας κοινωνίας ολόκληρης. Το μεταπολεμικό κλίμα έφερε μια μετακίνηση πληθυσμού από την ύπαιθρο στις παρυφές της πόλης, προσδιορίζοντας τις περιοχές αυτές ως τόπους φτώχειας και περιθωρίου, όπου τα κυνηγημένα από την ύπαιθρο χώρα νοικοκυριά θα μπορούσε να ξεκινήσουν μια νέα ζωή μέσα σε κάτι το συγγενικό και οικείο. Οι προβληματικοί όροι της μετακίνησης αυτής ήρθαν κι έδεσαν με τον προβληματικό ιστό της πόλης, που δεν είχε την ικανότητα ν’ αφομοιώσει και να μεταλλάξει το νέο στοιχείο, καταδικάζοντάς το στην διαιώνιση της μικροκοσμικής του πρακτικής. Η καταπάτηση των ρεμάτων, αλλά και των δρόμων, για παράδειγμα, έρχεται σαν χαρακτηριστικό μιας ΜΗ αστικής αντίληψης του χώρου.
Επί δικτατορίας το κακό θα συνεχιστεί. Θα καταργηθούν πολύ σημαντικοί για τη λειτουργία της πόλης δρόμοι, ανάμεσά τους και η περιμετρική οδός. Ό,τι καλό διασώθηκε στη σχέση του πάρκου με τον αστικό ιστό, χάθηκε κι αυτό.
… Ο Δήμαρχος υπεραμύνθηκε της επιλογής για το Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης και είπε ότι «ερευνήσαμε, ακόμα και προσωπικά, τη δουλειά του Πανεπιστημίου σε μια σειρά από πόλεις της χώρας, όπως η Λάρισα, η Κατερίνη, οι Σέρρες, η Κομοτηνή και κάποιες άλλες ακόμα, που είχαν ανάλογη πορεία και ανάλογη φυσιογνωμία με μας, προσθέτοντας βέβαια εδώ την δική μας γνώση και εμπειρία, αλλά και τους δικούς μας στόχους». Προσδιορίζοντας την έννοια του αστικού άλσους και χρησιμοποιώντας την χαρακτηριστική έκφραση «δανεισμένο από το μέλλον», είπε, ότι, «το Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης διέθετε όλους εκείνους τους ειδικούς που η γνώση τους χρειαζόταν στην περίπτωσή μας». Και πρόσθεσε: «Είναι σημειολογικό ζήτημα και αφορά την υπεράσπιση της δημοκρατίας το πώς κουβεντιάζουμε κάποια πράγματα τώρα για να τα βρουν οι επόμενες γενιές». Και αναρωτήθηκε: «Γιατί δεν υπάρχει καφενείο σε όλη αυτή την περιοχή; Αναρωτήθηκε κανένας, γιατί πριν από λίγο καιρό δεν υπήρχε ούτε μπακάλικο στην περιοχή πολλώ δε μάλλον άλλες δραστηριότητες που αναδεικνύουν τη γειτονιά και τις σχέσεις των ανθρώπων με τον γείτονά τους;…
Ένας φράχτης χώριζε όλον αυτόν τον χώρο από την κοινωνία, είτε από τη νότια πλευρά που κάποιοι βλέπανε, θέλανε, αλλά δε μπορούσαν και καμιά φορά απαξιούσαν να πάνε προς τα εκεί και από την πάνω μεριά ήταν το ζήτημα πώς θα μπούνε μέσα! Αυτά τα κάγκελα που χωρίζουνε τους ανθρώπους και τις κοινωνίες, καταργούν την επαφή, άρα και τη Δημοκρατία, πρέπει να τα σπάσουμε. Πολύ καλά έκαμαν οι πολεοδόμοι και οι μελετητές που το έκαμαν αυτό. Το ζητήσαμε κι εμείς. Το Πάρκο δεν είναι χώρος ούτε για τους ιδιότροπους, ούτε για τους περίεργους, πολλώ δε μάλλον για τους περιθωριακούς. Είναι για την κοινωνία στο σύνολό της… Τ’ ανοίγουμε λοιπόν αυτά και δεν αποξενώνεται κανένας από κανέναν. Την ησυχία που αποζητάει ο οιοσδήποτε, την έχει και πολλαπλάσια μάλιστα απ’ ό,τι σήμερα, αλλά και η δυνατότητα να δημιουργήσει και να δράσει ο νέος υπάρχει, όπως και να έχει αναψυχή, αν θέλετε και το περιδιάβασμα με τη σκέψη του ή με τη δημιουργική του παρουσία».
