Ελένη Πριόβολου: «Στη μνήμη της Ιστορίας και της Ακακίας»

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στον ΓΙΩΡΓΟ ΚΙΟΥΣΗ για το presspublica.gr

Σε μια μικρή λουτρόπολη του Ιονίου μια γυναίκα μόνη ζει διαφορετικά από τον υπόλοιπο κόσμο. Οι άλλοι τη θεωρούν τρελή, όμως εκείνη αδιαφορεί για τα στερεότυπα της επαρχίας. Ένα ζευγάρι ηθοποιών του λαμπερού παλιού ελληνικού κινηματογράφου επιλέγει την ίδια λουτρόπολη ως τόπο διακοπών. Στην ηλικία πλέον της ωριμότητας, μακριά από τα φώτα της δόξας, ξεχασμένοι οι δυο και αγνώριστοι, ανακαλύπτουν το νόημα που δίνει στη ζωή η αληθινή αγάπη. Ένας καπετάνιος, γέννημα θρέμμα της εν λόγω πόλης, επιστρέφει στο σπίτι μετά από είκοσι χρόνια στα πέλαγα.

Απόσπασμα από το νέο βιβλίο της Ελένης Πριοβόλου με τίτλο Φωνές στο νερό», εκδόσεις Καστανιώτη. Η συγγραφέας του μυθιστορήματος Όπως ήθελα να ζήσω (Βραβείο Αναγνωστών ΕΚΕΒΙ 2010) γεννήθηκε στο Αγγελόκαστρο Μεσολογγίου και ζει στην Αθήνα. Σπούδασε πολιτικές επιστήμες. Γράφει αναζητώντας την ευρυθμία και την καθαρότητα του λόγου. Η τάση να αναπαριστά με σύμβολα τον κόσμο τη στράτευσε στο παραμύθι, το οποίο υπηρετεί μέχρι σήμερα. Έχει καταθέσει είκοσι βιβλία για παιδιά και εφήβους και πέντε μυθιστορήματα για μεγάλους. Εχει αποσπάσει το Βραβείο Λογοτεχνικού Βιβλίου για Μεγάλα Παιδιά του περιοδικού Διαβάζω για το βιβλίο της Το σύνθημα (2009).

-«Φωνές στο νερό», το νέο σας βιβλίο τι περιλαμβάνει;

Οι φωνές στο νερό. Ναι. Θα σας θυμίσω τον τίτλο του βιβλίου της Έμιλι Ντίκινσον: «Επειδή δεν μπορούσα να φωνάξω δυνατά». Λίγο έως πολύ αντιπροσωπεύει και τους δικούς μου ήρωες αυτός ο τίτλος. Πρόκειται για ιστορίες ανθρώπων που έζησαν διαψεύσεις, απώλειες, φρούδες επιτυχίες, προδοσίες, αρρώστιες, υποταγές. Ομως κατάφεραν μέσα από ισχυρούς μηχανισμούς αντίστασης και άμυνας, να φτάσουν μέχρι την ενδοσκόπηση και να ζουν μια ζωή περισσότερο ταυτισμένη με την έννοια του αισθάνομαι παρά του δρω και πράττω. Ο εσωτερικός διάλογος είναι έντονος και η εικόνα παίζει το ρόλο του εκμαγείου της αίσθησης.

-Ματιές θερινής ραστώνης από το Ιόνιο των διακοπών σας;

Θα έλεγα ότι είναι περσότερο η δική μου ενδοσκόπηση μέσα στην ροή του καλοκαιριού, όπου οι μορφές εξαϋλώνονται στις άχνες του νερού, τις εναλλαγές της σελήνης και η παρατήρηση των κινήσεων αποκτά μια ονειρική αίσθηση. Ως εκ τούτου λαμβάνω το ρόλο του αόρατου παρατηρητή, που καταγράφει τη φαινομενική ακινησία μιας λουτρόπολης του Ιονίου και ξεχωρίζει τα ιδιαίτερα εκείνα στοιχεία που την κινούν στο λογοτεχνικό στερέωμα.

-Βγαίνουν καλύτερα στο νερό;

Στο νερό ή στο βυθό καλύτερα, η φωνή απελευθερώνεται. Λυτρώνεται. Στο νερό παρέχεσαι η ελευθερία έκφρασης, που δεν υπάρχει στην επιφάνεια των συμβάσεων, των στερεοτύπων και του αμείλικτου κοινωνικού ελέγχου. Βγαίνει από τον ανθρώπινο βυθό, και καταλήγει στον θαλασσινό βυθό. Στη μήτρα που γέννησε τη ζωή και τον ίδιο τον άνθρωπο.

-Δέκα ιστορίες ανθρώπων σε λάθος ρόλους;

Ρόλους που δεν επέλεξαν θα έλεγα καλύτερα. Τους έφερε η ανάγκη ή η νομοτέλεια. Η συνειδητή επιλογή των ηρώων είναι ο τρόπος ζωής τους μετά τα δραματικά γεγονότα που καθόρισαν τη μοίρα τους. Και αυτό είναι το ενδιαφέρον σχετικά με τους χαρακτήρες του έργου.

-Λογοτεχνικά ψυχογραφήματα της επαρχιακής καθημερινότητας;

Η επαρχιακή καθημερινότητα οδηγεί στην ακινησία της σκέψης και στον απόλυτο εγκλωβισμό στη λογική των στερεοτύπων. Όποιος διαφέρει ως προς τις συνήθειες και τα έθη λοιδορείται και τίθεται στο περιθώριο της λεγόμενης κοινωνικής ζωής. Αυτό γίνεται είτε εκούσια είτε ακούσια. Η ακούσια απόσυρση μπορεί να οδηγήσει στην τρέλα. Η ηθελημένη στη σοφία. Για τους ήρωές μου επέλεξα να ακολουθήσουν το δρόμο της σοφίας και όπου τους βγάλει.

-Ματαιωμένες ζωές, φόβοι, ανασφάλεια, απόγνωση;

Στο βιβλίο υπάρχουν όλα αυτά τα επιμέρους, θα έλεγα, χαρακτηριστικά, χωρίς να αποτελούν τον κανόνα. Υπάρχουν και ζωές χαρισάμενες που κάποιοι ήρωες τις απέρριψαν, όπως ας πούμε η λαμπερή ζωή του ζευγαριού που υπήρξαν πρωταγωνιστές του παλιού Ελληνικού κινηματογράφου και έγιναν ινδάλματα της εποχής. Όμως αυτοί, ηλικιωμένοι πια, παραδέχονται πως δεν ήταν άλλο από «προϊόντα».

-Οι πρωταγωνιστές σας είναι θαλασσινοί, ζουν και αναπνέουν απο το κύμα;

Δεν είναι όλοι θαλασσινοί. Υπάρχουν και τέτοιοι. Όμως και των στεριανών η σχέση με το υγρό στοιχείο είναι βαθιά και απόλυτη. Η θάλασσα είτε ως θέαση είτε ως αίσθηση αποτελεί το ακροτελεύτιο φόντο πάνω στο οποίο σκιαγραφούνται οι ζωές των ηρώων. Είναι η μήτρα και ο τόπος καταφυγής και ελευθερίας.

-Το εικαστικό εξώφυλλο του Ανδρέα Καράμπελα, προιδεάζει για το αλλόκοτο των χαρακτήρων των ιστοριών σας….

Το εξώφυλλο αποτελεί την οπτική με την οποία ο Ανδρέας Καράμπελας αισθάνθηκε τα κείμενα. Ούτως η άλλως ένα εικαστικό έργο, επιδέχεται πολλές αναγνώσεις και πολλές ερμηνείες. Εξαρτάται από τη διάθεση και την οπτική του καθενός.

-Τι σημαίνει απαιτητικός αναγνώστης;

Απαιτητικός αναγνώστης είναι το άτομο που ευελπιστεί να κερδίσει ο απαιτητικός δημιουργός. Πρέπει να διαθέτει γνώση, σοφία, κρίση. Είναι το νυστέρι του κειμένου και το δέος του συγγραφέα. Όπως και να είναι γι’ αυτόν τον αναγνώστη πασχίζω και αυτό με οδηγεί στην μετά φόβου πορεία της γραφής.

-Στη μνήμη της Ακακίας;

Πρόκειται για τη φίλη συγγραφέα από το Μεσολόγγι, Ακακία Κορδόση, που χάθηκε πρόσφατα. Μια σπουδαία μορφή των ελληνικών γραμμάτων, που έζησε όλα της στα χρόνια στο ιστορικό Μεσολόγγι και της αφιερώνω το βιβλίο ως οίστρος στη μνήμη της ιστορίας.

Νόρα Καρατσικάκη - Κλινικός Διαιτολόγος - Διατροφολόγος